YURTDIŞI BORÇLANMADA İNCE NOKTALAR

YURTDIŞI BORÇLANMADA İNCE NOKTALAR

YURTDIŞI BORÇLANMA İLE İLGİLİ KISA VE ÖZ BİLGİLER

Kaç Ülke ile İkili Sözleşme Yaptık?

Ülkemiz, 28 ülke ile ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış olup bunlardan 23 tanesi yürürlüktedir.

Sözleşmesi yürürlükte olan ülkeler, İngiltere, Almanya, Hollanda, Belçika, Avusturya, İsviçre,Fransa, Danimarka, İsveç, Norveç, K.K.T.C.,Makedonya, Azerbaycan, Gürcistan, Kanada, Kebek, Romanya, Çek, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Lüksemburg, Libya ve Hırvatistan’dır. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmış olup, henüz yürürlüğe girmemiş olan ülkeler ise Slovakya, Sırbistan, Karadağ, İtalya ve Güney Kore’dir.

3201 Nedir?

Yurtdışı borçlanması, Türk vatandaşlarının yurtdışında yine Türk vatandaşı olarak 18 yaşını doldurduktan sonra geçmiş belirli sürelerinin borçlanılarak, yani bu sürelerin prim karşılığının SGKurumuna ödenmesi yoluyla Türkiye’de geçirilmiş sigortalılık süreleri gibi kabul edilmesidir.

Kişilere, borçlandıkları sigortalılık sürelerine istinaden talep etmeleri ve aylık bağlama şartlarını taşımaları halinde aylık bağlanmaktadır.

3201 sayılı Kanuna göre yurt dışında geçen hangi süreler borçlandırılır?

3201 sayılı Kanuna göre aşağıdaki süreler borçlanılabilir:

Sigortalılık Süreleri:

Yurtdışında sigortalı olarak çalışılan ya da ikamet haricinde çalışmaya eşdeğer süreler, (isteğe bağlı prim ödeme süreleri, çocuk yetiştirme süreleri,

işsizlik ödeneği süreleri vb.)

İşsizlik Süreleri:

Sigortalılık süreleri arasında veya sonunda bir yıla kadar olan yurtdışında

geçen işsizlik süreleri,

Ev Kadını Olarak Geçirilen Süreler:

Medeni durumlarına bakılmaksızın kadınların sigortalılık süreleri haricinde yurtdışında bulundukları süreleri.

Yurtdışında geçen süreleri borçlanabilmek için başvuru anında hangi şartları taşımakgerekir?

Başvuru anında;

a.)Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b.)Yazılı talepte bulunmak,

c.)Belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak,

ç.)Hizmet sürelerini belgelendirmek

şartları gerekmektedir.

Yurtdışı borçlanmanın adımları nelerdir?

Başvuru için gereken belgeler temin edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine posta yoluyla ya da doğrudan başvuruda bulunulur. SGKurumuna  kişi adına borç miktarını tahakkuk ettirdikten sonra iadeli taahhütlü posta yoluyla bilgilendirme yapar.

Borcun bilgilendirme tarihinden itibaren 3 ay içerisinde kendilerine bildirilen borcun tamamını SGKurumuna ödemeleri halinde borçlanma işlemleri tamamlanmış olur.

08.05.2008 tarihinden önce yurtdışı borçlanma başvurusunda bulunanlardan; borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenler, borç tahakkuku yapılmış olanlar ve tahakkuk ettirilen borçlarının tamamını ödemeyenler borçlarını günlüğü 3,5 Amerikan Doları üzerinden diledikleri zaman ödeyebilirler.

Yurtdışı borçlanmasında ödenecek primlerin alt ve üst sınırları nasıl belirlenir?

Günlük borçlanma alt sınırı asgari ücretin günlük tutarının %32’si kadardır. Günlük borçlanma üst sınırı ise asgari borçlanma tutarının 6,5 katıdır.

Sigortalılık başlangıç tarihi nasıl belirlenir?

Kişinin Türkiye’de çalışması varsa:

Türkiye’deki çalışmasından önceki sürelerin borçlanılması halinde, Türkiye’deki sigortalılık tarihinden itibaren borçlanılan gün sayısı

kadar geriye gidilmek kaydıyla bulunulan tarih sigortalılık başlangıç tarihi olarak belirlenir.

Kişinin Türkiye’deki çalışmasından sonraki süreleri borçlanması halinde, sigortalılık başlangıç tarihi, Türkiye’de sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarih olarak belirlenir.

Kişinin Türkiye’de çalışması yoksa:

Sigortalılık başlangıcı, kişinin borçlanmadan dolayı tahakkuk eden tutarın tamamını ödediği tarihten itibaren borçlanılan gün sayısı kadar geriye gidilmek suretiyle hesaplanan tarih olarak tespit edilir.

Birden fazla yurtdışı borçlanması yapılması durumunda sigortalılık başlangıç tarihi nasıl belirlenir?

Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda, sigortalılık süresinin başlangıç tarihi borçlanılan toplam gün sayısı esas alınarak borcun en son ödendiği tarihten borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek bulunur.

Borçlanılan süreler hangi sigortalılık statüsünden sayılır?

Yurtdışı borçlanmasına dair süreler, ilgilinin Türkiye’de sigortalılığı varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık statüsü ile aynı kapsamda değerlendirilir.

Kişinin Türkiye’de çalışması yok ise 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

Kesin dönüş ne demektir?

Kesin dönüş, yurtdışı sürelerini borçlandıktan sonra aylık talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesini, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları durumunu ifade etmektedir.

Yoklama belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna zamanında verilmemesinin

sonucu nedir?

Yoklama işlemleri sonucunda altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulundukları halde, yurtdışında çalışıp çalışmadıklarını ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alıp almadıklarını gösterir belgeleri, 3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi ile birlikte süresi içinde Kuruma vermediği tespit edilenlerin aylıkları, bildirim yapılmaksızın söz konusu belgelerin intikaline kadar durdurulmaktadır.

Yurtdışı hizmetlerini borçlanarak kendisine aylık bağlanan kişiler yurtdışındaçalışabilirler mi?

Yurtdışında geçen sigortalılık sürelerini borçlanmak suretiyle kendisine aylık bağlandıktan sonra, aylık alanların yurtdışında çalışmalarının ve sigortadan muaf cüzi çalışmalarının (kısa süreli çalışma) olmaması, ikamete dayalı sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almaması gerekmektedir.

Aylık bağlandıktan sonra tekrar yurtdışında yabancı bir ülke mevzuatına tabi

çalışılması, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği

alınması halinde bağlanmış olan aylık tekrar çalışmaya başlanan tarihte veya ikamete dayalı bir ödenek alınmaya başlandığı tarihten itibaren kesilir.

Sözleşme aylığı alanlar borçlanma hakkına sahip midir?

Sözleşmeli ülkede geçen süreleri değerlendirilerek taraflarına Türkiye’den

sözleşme aylığı (kısmi aylık) bağlanan sigortalılar, yurt dışı borçlanması yoluyla tamaylıktan eksik kalan sürelerini tamamlama ve bu aylıklarını tam aylığa yükseltme imkanına sahiptir.

VEDAT İLKİ

alitezel.com