Yıllık izinde başka yerde çalışan işten çıkartılabilir mi?

Yıllık izinde başka yerde çalışan işten çıkartılabilir mi?

Yargıtay, yıllık izninde başka yerde çalışanlar için kritik bir karar verdi. Buna göre, işveren bu durumu tespit ederse, işten çıkartabilir. Hatta bazı durumlarda işveren, bu dönemde işçiye ödediği parayı da geri isteyebilir.

Yıllık izin hakkı en az bir yıl aynı işverene bağlı olarak çalışan işçilere tanınan bir haktır. Yıllık izin hakkının gerekçesi Anayasal bir hak olan dinlenme hakkıdır. Ancak bazı durumlarda işçiler yıllık izinde başka birişyerinde de çalışır. Bu konuyla ilgili Yargıtay önemli bir karar verdi ve yıllık izinde başka bir işyerinde çalıştığı tespit edilen işçinin işten çıkartılabileceğine ancak kıdem tazminatının ödenmesi gerektiğine hükmetti.

KIDEME GÖRE YÜKSELİR

Yıllık izin hakkı işçinin kıdemine göre değişir. Aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışan işçi 14 gün yıllık izin hakkı elde eder. 5 yıldan fazla 15 yıldan az kıdemi olan işçiler 20 gün, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçiler 26 gün yıllık izin hakkına sahiptir. Yer altında çalışan işçiler için bu süreler 4 gün artırılarak uygulanır. Ayrıca 18 yaşından küçük işçilerle 50 yaşından büyüklere yılda en az 20 gün yıllık izin verilmek zorundadır. İşçiler yıllık izin haklarını bir yıllık çalışmanın sonunda elde ederler. Örneğin 1 Ocak 2018’de işe giren bir işçi yıllık izin hakkını 1 Ocak 2019’de elde eder.

HAKKI KAYBOLMAZ

Öte yandan işçiler, aynı işverenin farklı işyerlerindeki toplam çalışma süresiyle değerlendirilir. Bu çerçevede aynı işverene bağlı A işyerinde 6 ay, B işyerinde 6 ay çalışması bulunan bir işçi toplamda 1 yıllık çalışması olduğu için yıllık izin hakkına erişir. İşçilerin yıllık izinlerini hak ettikleri süre içerisinde kullanmaları esastır. Ancak işçiler o yıl içerisinde kullanamadıkları yıllık izinlerini ilerleyen yıllarda kullanabilir.

Sözleşmedeki yasaklar önemli

İşverenler iş sözleşmesinde bazı yasaklar koyarken, bu yasaklara uyulmaması halinde uygulanacak yaptırımları da açıkça belirtmeliler. Aksi taktirde bu gibi durumlarda işçiyi ancak tazminat ödeyerek işten çıkartabilirler. Diğer yandan somut olayın gereklerine göre Yargıtay’ın karar verdiği unutulmamalı ve işçilerin işlerinden olmamak için yıllık izinde, yıllık iznin gereği olarak başka bir işyerinde çalışmamaları yerinde olur.

Maaşını da geri isteyebilir

Diğer yandan işveren eğer işçinin yıllık izinde başka bir işyerinde çalıştığını tespit ederse, bu döneme ilişkin işçiye ödediği parayı geri isteyebilir. Bu nedenle işçiler, yıllık izinlerinde başka bir işyerinde çalışırlarsa, yıllık izin ücretlerini işverene iade etmek durumunda kalırlar. Bu nedenle yıllık iznin sadece ‘dinlenmek’ amaçlı kullanılması her iki taraf için de oldukça önemli.

Yargıtay: Tazminatı ödenmeli

Yıllık izin alarak başka bir işyerinde çalıştığı işveren tarafından tespit edilen bir işçiyle ilgili Yargıtay’a taşınan bir olayda Yargıtay kritik bir karar verdi. Yargıtay, işverenin yıllık izinde başka bir işyerinde çalıştığı için işçiyi işten çıkartabileceğine, ancak bunun İş Kanunu’nun 25’inci Maddesi’nde belirtilen haklı feshi gerektirecek ağırlıkta bir durum olmadığına hükmetti. Dolayısıy-

la bu nedenle işten çıkartılan işçiye kıdem tazminatının ve hak ettiği diğer alacakların ödenmesi gerektiğine karar verdi. Bu doğrultuda en büyük gerekçe işverenin yalnızca işçinin yıllık izinde başka işyerinde çalışması nedeniyle iş sözleşmesinin tazminat ödenmeksizin feshedilemeyeceği olmuştur.

Bazı mesleklerde daha çok yapılıyor

Yıllık izin alan işçi, kural olarak bu dönemde başka bir işyerinde çalışamaz. Ancak özellikle bazı meslek gruplarında işçilerin yıllık izinlerinde başka işyerlerinde çalıştıkları görülmektedir. Hamallık, garsonluk gibi mesleklerde işçiler, işlerin yoğunlaştığı dönemlerde işyerinden yıllık izin alarak başka işlerde çalışır. Kendi meslekleri garsonluk veya hamallık olmayan kişilerin de bu mesleklere olan talebin yoğunlaştığı yaz aylarında yıllık izin alarak çalıştıkları bilinir. Bu gibi bir olayda Yargıtay çok önemli bir karara imza attı.

Okan Güray Bülbül

aksam.com.tr