YIL SONU AMORTİSMAN UYGULAMASI

YIL SONU AMORTİSMAN UYGULAMASI

AMORTİSMAN UYGULAMASI HAKKINDA GENEL BİLGİLENDİRME



İşletmeler için amortisman; kar/zarar hesaplamalarında dönem matrahını etkileyen ve sürekli gündemde olan önemli bir gider kalemidir.  Amortismanın tanımı V.U.K. 313.md. de şu şekilde yer almaktadır: “İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle V.U.K.’nun 269 uncu maddesi gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.”[1]



Görüldüğü üzere genel anlam olarak; aşınma, yıpranma ve değer kaybına uğrama olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmada ki amaç; Amortisman uygulamaları konusunda  bu mesleği doğrudan yada dolaylı icra edenler  için genel hatlarıyla hatırlatıcı ve aktif bilgiler  vermektir.





  • Sabit Kıymetin ömrü 1 yıldan uzun olmalı,


  • İşletmede bir yıldan fazla kullanılmalı,


  • Sabit kıymet tanımda da belirtildiği üzere yıpranma, aşınma veya kıymetten düşmeye maruz bulunmalı,


  • Sabit Kıymet Aktife kayıtlı olmalı ve kullanıma hazır bulunmalıdır,


  • Kaydi iktisadi kıymetler ile fiili  iktisadi kıymetler uyumlu ve eşit olmalı. Kaydi olan ancak fiilen var olmayan A.T.İ.K. için  amortisman ayrılmaz.


  • Amortismana tabi İktisadi kıymetin değerinin belli bir tutarı aşması gerekmektedir. 2014 yılı için 800 TL


  • Kullanılabilecek yöntemler, Normal Amortisman Yöntemi, Azalan Bakiyeler Üzerinden Amortisman Yöntemi (Hızlandırılmış) ve istisnai durumlarda Fevkalade Amortisman Yöntemidir.


  • Normal Amortisman Yöntemi’ne göre amortisman ayrılmaya başlandıktan sonra Azalan Bakiyeler Yöntemi’ne dönülemez. Ancak Azalan Bakiyeler Yöntemi kullanılırken Normal Amortisman Yöntemi’ne dönülebilir.


  • Azalan Bakiyeler Yöntemi’ni sadece Bilanço Usulüne göre defter tutan mükellefler uygulayabilirler.


  • Normal Amortisman Yöntemine göre oran : 1 / yararlı ömür süresi


  • Azalan Bakiyeler Yöntemine göre oran: Normal Amortisman oranı x 2




Ancak bu oran hiçbir zaman %50′yi aşamaz.





  • Maddi Olmayan Duran Varlıklarda (Haklar, Şerefiyeler, Özel Maliyetler gibi) Azalan Bakiyeler Yöntemi ile amortisman ayrılamaz.


  • Kıst amortisman uygulaması yalnızca Binek Otomobiller için geçerlidir. Hesaplaması Binek Otomobilin satın alındığı aydan başlanılır ve alındığı ay kesri tam sayılır. Kıst olması sebebiyle ayrılamayan amortisman tutarı son yılın amortisman tutarına eklenir.


  • A.T.İ.K. in yararlı ömrü “yıl” bazında belirlenmektedir.


  • İktisadi ve teknik bütünlük arz eden sabit kıymetler, gruplama yapılarak amortismana tabi tutulabilir.


  • Boş arazi ve arsalar için yıpranma veya aşınma söz konusu olmadığı için amortisman hesaplanmaz.







Listedeki herhangi bir sınıflamada yer almayan amortismana tabi iktisadi kıymetlere uygulanacak amortisman oranları için mükelleflerin müracaatları üzerine Maliye Bakanlığınca belirlenecek süre ve oranlar üzerinden amortisman ayrılabilecektir.





  • Amortisman ayrılması ihtiyaridir. İşletmeler  isterlerse amortisman ayırmayabilirler, ancak ayrılmayan amortismanı ilerleyen  dönemlerde de ayıramazlar ve gider yazamazlar.


  • Amortismanın ilk uygulanan oranından düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz.


  • Varlığı elde ederken ortaya çıkan vade farkları, Sabit Kıymetin elde edildiği dönem sonuna kadar oluşan finansman giderleri (faiz gideri)  ve kur farkları maliyete ilave edilir.




*Amortisman Listesi, Oranları (Amortisman sayfası bakınız)

*AMORTİSMAN AYIRMADA ÖNEMLİ HUSUSLAR (Bakınız)

KAYNAKÇA:





  • 213 sayılı Vergi Usul Kanunu – Resmi Gazete sayısı  10703


  •  Akdoğan, Nalan ve Sevilengül, Orhan (1999) Tek Düzen Hesap Planı Uygulaması. 10. Bs. İstanbul : İSMMMO


  •  Akdoğan, Nalan ve Sevilengül, Orhan (1999) Tek Düzen Hesap Planı Uygulaması. 10. Bs. İstanbul : İSMMMO


  • Tuğlu, Ali, Amortismanlarda Özellik Arzeden Durumlar Yaklaşım Dergisi Ocak 2007 - [1] Vergi Usul Kanunu 313.md.




MuhasebeDR.Com

TÜRKİYE’NİN MUHASEBE DOKTORU

-2017 YILI ÇALIŞMALARI

-2017 MUHASEBE ÜCRETLERİ TARİFESİ

-2017 YILI VERGİ TAKVİMİ

2017 YILI MUHASEBE VERGİ PARAMETRELERİ

2017 ASGARİ ÜCRETİN NET HESABI VE İŞVERENE MALİYETİ

2017 Sigorta Primine Esas Kazanç (SGK Primine Esas Tavan, Taban Ücret) Tutarları

Vergiden İstisna Kıdem Tazminatı, Çocuk Yardımı ve Aile Yardımı İçin Yapılan Ödemelerde İstisna Sınırı

2017 Yılı Asgari Geçim İndirimi Tutarları