Toplu prim ödeyip emekli olma usulü var mı

Soru: Babam 4 Şubat 1966 doğumlu. 1 Aralık 1984’ten askerlik öncesi sigorta başlangıcı var. Toplam 1513 gün sigorta primi var. Borçlandırma yapabilir miyiz? Babam emekli olabilir mi? Kaç yaşında emekli olur? D Ö

Cevap: Babanızı borçlanarak hemen emekli edemezsiniz. Çünkü toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. Babanız emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi. Muhtemelen 540 gün askerlik yapmıştır. Askerlik süresini borçlandıktan sonra 3172 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5225 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı 4 Şubat 2022’de yaş haddinden emekli olması da mümkün.

Son 1260gün primisigortalı çalışarak ödemelisiniz

Soru: 1 Şubat 1979 doğumluyum. Sigortalı işe giriş tarihim 1 Ekim 1996. Ev hanımıyım. Şu an çalışmıyorum. İsteğe bağlı yatırmak istiyorum. Ne kadar yatırmam lazım ve kaç yıl yatırmam gerekiyor? Ne zaman emekli olurum? Arzu ARABUL

Cevap: SSK’da emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 1 Şubat 2032’de emekli olabilirsiniz. İsteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kur’a sayılıyor. Bu nedenle belirttiğimiz şartlarla emekli olabilmek için, son 1260 gün priminizi sigortalı bir işte çalışarak ödemek şartıyla, kalan prim eksiğinizi isteğe bağlı olarak tamamlamalısınız.

*

Yetim aylığı bağlanması için malul ve muhtaç olma şartı var

Soru: SSK’dan emekliyim. Aylık 1165 TL emekli maaşı almaktayım. Annem Emekli Sandığı emeklisiydi. 1993’te vefat etti. Benim yüzde 60 oranında engelli raporum var. Annemin emekli maaşını alabileceğim söyleniyor. Benim böyle bir hakkım var mı? Varsa bana ne önerirsiniz? Bu konu hakkında bilgi vermenizi rica ederim. Necmi YILDIZ

Cevap: Emekli Sandığı’nda yaş ve öğrenim istisnaları haricinde, erkek çocuklara yetim aylığı bağlanması için; malul olma ve muhtaçlık şartları aranmaktadır. Bu iki şartın birlikte var olması gerekiyor. Malullüğe, sağlık kurulu raporu ve tıbbi eklerini inceleyen Sosyal Güvenlik Kurulu Sağlık Kurulu karar veriyor. Asgari ücretin net tutarından daha az aylık geliri olup, kendisini ve Medeni Kanun hükümlerine göre bakmaya mecbur olduğu aile fertlerini geçindirmeye yetecek kadar geliri ve malı da (para veya o mahiyetteki kıymetler dahil) olmayanlar muhtaç sayılıyorlar. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu malul olduğunuza karar verse dahi, SSK emekli aylığınız asgari ücretin net tutarının üzerinde olduğundan, Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alamazsınız.

*

Türk vatandaşı olarak geçen yurtdışı çalışma süreleri borçlanılabiliyor

Soru: 24 Temmuz 1957 doğumlu bir kadın yakınım, 3 Aralık 2001’de sigortalı olmuş. 2117 gün primi mevcut. 1) Kısmi emeklilik şartı için hem 4500 gün hem de 25 yıllık sigortalılığı beklemek zorunda mı? 2) Türkiye ile Kazakistan arasında SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) anlaşması sanırım yok. Kazakistan’daki prim Türkiye’de sayılmıyor değil mi? Serdar ÜLKER

Cevap: 1) Yakınınız, yaş haddinden emekli olmak için 25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Toplam primini 4500 güne tamamlaması şartıyla, sigortalılık süresini 25 yıla tamamlayacağı 3 Aralık 2026’da emekli olabilir. 2) Kazakistan’da ödenen prim Türkiye’de sayılmaz. Ancak yakınınız Türkiye Cumhuriyet vatandaşı ise ve yurtdışında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak çalışmışsa, yurtdışı çalışma süresini Türkiye’de borçlanarak kazanabilir.

*

SSK’lı eşlerden birinin vefatı halinde hayattaki eş dul aylığı alabilir

Soru: 1 Mart 1962 doğumluyum. 1 Ağustos 1996’da SSK’lı oldum. İsteğe bağlı olarak 3600 günü doldurdum ve 2006’da ödemeyi bıraktım. Erken emekli olma durumum olabilir mi? Eşim de ben de SSK’lıyız. Birimizin ölümü halinde birbirimizin maaşını alabilir miyiz? Rahime NALBANT

Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 58 yaş şartına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Mart 2020’de emekli olabilirsiniz. Diğer şartları sağlayıp sizin gibi emekli olmak için aranan yaşın dolmasını bekleyenler, yaş şartının kaldırılmasını bekliyorlar. Önümüzdeki dönemde üç önemli seçim olması, beklentileri artırıyor. Yaş şartının kaldırılması çok zor. Fakat yaşı kaldıran bir yasa çıkarsa tabii ki siz de yararlanabilirsiniz. SSK’lı eşlerden birinin vefatı halinde hayatta kalan eş, vefat eden eşinden dolayı dul aylığı alabilir. Kendisinin SSK’lı veya SSK emeklisi olmasının bir önemi bulunmuyor.

*

Primi güncel değeri üstündenödeyipgünlerinizi geri kazabilirsiniz

Soru: 10 Haziran 1960 doğumluyum. 1989’da Bağ-Kur’lu olarak çalışmaya başladım. Bu zamana kadar olan Bağ-Kur günlerim silinmiş. Sadece Bağ-Kur’a girdi-çıktı olarak gözüküyor. Bununla ilgili ne yapmam lazım? Duran UZMA

Cevap: 30 Nisan 2008 itibarıyla 5 yıldan fazla Bağ-Kur prim borcu olanların sigortalılıkları durduruldu ve prim borçları silindi. Ancak, silinen borca ilişkin sürelerin primleri güncel değerleri üstünden ödendiğinde, sigorta süreleri tekrar kazanılıyor. Bağlı olduğunuz Bağ-Kur il veya merkez müdürlüğüne başvurup, silinen sürelerin primini bugünkü değerleri üstünden ödediğinizde, günlerinizi tekrar kazanabilirsiniz.

EKREM SARISU

POSTA