TARIMLA UĞRAŞANLARIN SİGORTALILIĞI

TARIMLA UĞRAŞANLARIN SİGORTALILIĞI

MUSTAFA KESKİN

SİGORTA BAŞMÜFETTİŞİ

mustafa-keskin-2-muhasebedr

 

KENDİ NAM VE HESAPLARINA TARIMLA UĞRAŞANLARIN SİGORTALILIĞI

Kendi tarla, bağ ve bahçelerinde, dönümü yada geliri ne kadar olursa olsun tarımsal faaliyette bulunanlar 01.10.2008 tarihinden önce 2926 sayılı Kanuna tabi olarak sigortalı sayılıyorlar ve Bağ-Kur a prim ödüyorlardı. Yine tarımda ortaklık usulü ile çalışanlarla başkasına ait tarlayı kiralayıp tarım işleri ile iştigal edenlerde yine aynı Kanuna gör sigortalı olmaları gerekiyordu.

Ancak 01.10.2008 tarihinde tüm sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında toplanınca tarım sigortalıları içinde yeni düzenlemelere gidildi. Söz konusu tarihten önce geliri ne olursa olsun yukarıda bahsettiğimiz şekilde tarımsal faaliyette bulunanlar sigortalı olmak zorunda iken 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik uygulama Kanunu ile bahsedilen faaliyetlerde bulunmakla beraber gelirleri aylık asgari ücretin üzerinde olanlara sigortalı olma zorunluluğu getirildi. Gelirin hesabında da faaliyet giderleri düşüldükten sonra bulunan gelirin asgari ücretin üzerinde olması gereği benimsendi. Gelirin asgari ücretin altında mı yoksa üstünde mi olduğunu ise ziraat odaları veya ilçe tarım müdürlükleri yapacakları tespitlerle belirleyeceklerdir.

Gelirinin asgari ücretin altında olduğunu belgelendirmeyen, ziraat odalarına kayıtlı olarak tarımsal faaliyette bulunanların gelirleri, asgari ücretin üstündeymiş gibi değerlendirilecek ve sigortalılıkları sağlanarak prim borcu çıkarılacaktır. Tarımsal faaliyette bulunanların sigortalı olabilmeleri için mutlaka ziraat odalarına yada ziraat odasının bulunmadığı yerlerde il yada ilçe tarım müdürlüklerine kayıtlı olmaları gerekmektedir. Uygulamadaki Yasa ile bu şart kesinlikle aranırken 01.10.2008 den önce tarım sigortalılığı kaydı bulunan ve devam edenlerde bu şart aranmayacaktır.

PRİM MİKTARLARI;

Bağ-Kur kapsamında sigortalı sayıldıklarında, diğer Bağ-Kur sigortalılarına göre daha düşük prim ödeyen tarım sigortalıları, artık kademeli bir geçişle her yıl ödedikleri primin arttırılması suretiyle ödedikleri prim miktarı açısından diğer sigortalılara eşitlenmiş olacaklardır. Kanun çıktığında her ay 15 gün üzerinden prim ödeyen tarım sigortalıları bu yıl 20 günlük prim ödeyerek 30 günlük hizmet elde etmektedirler. Bu her yıl, birer gün artarak 30 güne gelinceye kadar prim artışı devam edecek ve 30 gün üzerinden prim ödemeye başladıklarında diğer sigortalılarla aynı primi ödemiş olacaklar. Bu yıl asgari ücret üzerinden prim ödeyenlerin ödemeleri gereken prim miktarı 212 TL dir.

65 YAŞ SINIRI;

Tarımsal faaliyette bulunanlardan yaşları 65 in üzerinde olanların sigortalı olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak tarımsal faaliyetlerinden dolayı sigortalı olup prim ödemek isterlerse sigortalı olurlar ve primlerini ödemeye devam edebilirler.Yasa ilk çıktığında sigortalı olma şartlarında 65 yaş sınırı yoktu. Ancak uygulamada yaşanan problemlerden dolayı 01.03.2011 tarihinde yasada değişiklik yapılarak tarımsal faaliyette bulunanlara 65 yaş sınırı getirildi. Yaş sınırının uygulanmasının yürürlük tarihi olarak ta 01.10.2008 kabul edildi. Tarımla iştigal eden kişi eğer 18 yaşını doldurmamışsa yine sigortalı olamaz.

SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ;

Tarımsal faaliyette bulunup ta emekli olanlar yada emekli olduktan sonra tarımsal faaliyette bulunanlar yaptıkları tarımsal faaliyetten dolayı sigortalı sayılmazlar ve aldıkları emeklilik maaşlarından, sosyal güvenlik destek primi kesilmez. Bu bağlamda emekli maaşından sosyal güvenlik destek primi kesilen sigortalılarımız varsa Sosyal güvenlik Kurumunun, yaptığı kesintileri yersiz alınan primler kapsamında geri ödemesi gerekmektedir. Emekli olan sigortalının yaşı ne olursa olsun emekli iken tarımsal faaliyette bunması halinde emekli maaşından destek primi kesilmemektedir. Emekli sigortalının 65 yaşından büyük olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

SORU;

Öncelikle merhabalar 18 yaşını bugün itibariyle doldurmuş bir lise öğrencisiyim. Babam vefat etti ve ben dedem ve babaannemle yaşıyorum. 18 yaşını doldurmadan önce 18 yaş altı olarak hastanelerde falan bakılıyordum fakat bugün itibariyle sanırım bakılamayacağım. Babamın da SSK' sı yoktu emekli falanda değildi. Ayrıca stajyer öğrenciyim şuan hastanelerden yararlanmam için ne yapmam lazım. Ameliyat oldum ayağımdan dikişlerimi bile aldıramıyorum bu nedenle. Saygılar. Aykut AYDEMİR

CEVAP:

SGK 18 yaşına kadar tüm vatandaşlarımıza sağlık hizmeti veriyor.18 yaşını bitirenler eğer liseye devam ediyorlarsa liseye devam etmek kaydıyla 20 yaşına kadar anne ve babaları sigortalı yada emekli iseler onlar üzerinden sağlık hizmeti almaya devam etmektedirler. Siz 18 yaşını dolmuşsunuz liseye devam ediyorsunuz ancak anne ve babanız sigortalı yada emekli değilse sağlı hizmeti almanız için ailenin velisi konumundaki anneniniz ilçenizdeki kaymakamlıktaki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına müracaat edip gelir testine tabi tutulması gerekmektedir. Gelir testi için müracaat etmezse SGK onu asgari ücret üzerinden genel sağlık sigortalısı olarak tescil edecek ve her ay 116 TL borç tahakkuku yapacaktır. Eğer bu işlemler yapılmamışsa şu an anneniz SGK ya borçlu konumdadır. Ancak anneniz gelir testine girmişse ve ailenin aylık geliri kişi başına asgari ücretin 1/3 ünden daha az çıkmışsa anneniz primsiz olarak genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanmaktadır. O genel sağlık sigortası kapsamında ise sizde liseyi bitirene kadar genel sağlık sigortası kapsamında olacaksınız. Annenizin genel sağlık sigortasından yararlanabilmeniz için okula devam ettiğinize dair belgeyi en yakın SGK il müdürlüğüne götürmeniz ve sağlık aktivasyonunuzun yapılmasını sağlamanız gerekmektedir. Eğer okul tarafından staj yaptırılıyorsanız ancak anneniz de genel sağlık sigortalısı değilse o zaman okul sizin genel sağlık sigortası priminizi ödeyerek sağlık aktivasyonunuzun yapılmasını sağlaması gerekmektedir. Okul idaresine başvurun onlar sizi doğru yönlendirirler.

Mustafa Keskin

[email protected]