Şirketler topluluğunda hakimiyet sağlayan araçlar

Şirketler topluluğunda hakimiyet sağlayan araçlar

ŞİRKETLER TOPLULUĞUNDA HAKİMİYETİ SAĞLAYAN ARAÇLAR

Şirketler topluluğundan söz edilebilmesi için hakimiyetin var olması asıldır.”Kontrol” ölçütüne uygun olarak hakimiyetin var olup olmadığını saptayan araçlar 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun (TTK) 195(1) madde fıkrası hükmünde gösterilmiştir.Hakimiyetin varlığının yasa önünde kabulü için söz konusu araçların bir arada bulunması gerekmez.

Yasada sayılan araçlardan herhangi birinin varlığı halinde “fiili şirketler topluluğu” meydana gelir.Bu, “sözleşmesel şirketler topluluğu”ndan farklı bir topluluğu ifade eder.

Yasa koyucu sermayenin çoğunluğuna sahip bulunmayı bir hakimiyet (kontrol) aracı olarak kabul etmemektedir.

TTKnun 195(1).a madde bendinde sayılan araçlar şunlardır:

1.Oy haklarının çoğunluğu

2.Yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğu

3.Oy sözleşmeleri

4.Hakimiyet sözleşmesi

5.Payların çoğunluğuna sahip olma

6.Onu yönetebilecek kararları alabilecek miktarda paylarına sahip olma.

Hakimiyetin var olup olmadığının saptanmasında pay ve oy miktarlarının hesaplanmasının yöntemini ve yorumunu belirleyen TTKnun 196ncı madde hükmü emredici niteliği haizdir.

Bununla beraber, bir anonim şirketin, bir veya birkaç bağlı şirket aracılığıyla bir diğer şirkete hakim olmasının da,dolaylı hakimiyet (TTKm.195/3) olduğunu hatırlatmalıyız.

Hakimiyet ilişkisinin kurulması halinde yasada öngörülen bildirim,tescil ve ilan yükümlülükleri bulunmaktadır(TTKm.198;TSYönetmeliği m.107/5).

Diğer yandan bağlı şirketin yönetim kurulu,faaliyet yılının ilk üç ayı içinde ve her yıl, şirketin hakim ve bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında “bağlılık raporu” diye adlandırılan bir rapor da düzenlemesi zorunludur. Bu raporun hazırlanması da cezai yaptırıma bağlanmıştır(TTKm.202 vd.).

İçten saygılarımla,

Dr.Jur.Mevci Ergün

http://www.ekohaber.com.tr/dr-mevci-ergun-ekohaber-5-haberid-19919.html