SGK’ ya Kayıt İbrazına Engel Mücbir Sebepler Mevzuatta Yok mu? (Ahmet Metin AYSOY)

SGK’ ya Kayıt İbrazına Engel Mücbir Sebepler Mevzuatta Yok mu?

Soru : 5510 sayılı Kanunda ve bu yasanın uygulaması ile ilgili Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde kayıt ibrazına engel mücbir sebeplerin neler olduğuna ilişkin herhangi bir hüküm yok. SGK defter ve belge ibrazına engel mücbir sebepleri nasıl belirliyor?

Cevap : Aslında kayıt ibrazına engel sebeplerin yasada açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Ancak, gerek 5510 sayılı Kanunda, gerekse Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde mücbir sebeplerin neler olduğuna ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Hangi hallerin mücbir sebep sayılacağı SSK tarafından çıkarılan 21.02.1994 tarihli 16-74 sayılı genelgede belirtilmiş olup, SGK tarafından da bu genelge uygulanmaktadır.

Buna göre;

- İlgili resmi kuruluşlardan alınacak belgelerle kanıtlanmak kaydıyla işyeri kayıtlarının işverenin ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk halleri nedeniyle ibraz edilememesi halinde idari para cezası uygulanmayacaktır.( Bu durum gerçek kişiler için geçerli olup, tüzel kişiliğe sahip işverenler için söz konusu olmayacaktır.)

Ağır kaza ve ağır hastalık hallerinin, mutlak surette yatarak tedavi şeklinde geçmiş olması; ayrıca resmî yataklı sağlık kuruluşlarınca düzenlenecek sağlık kurulu raporları ile belgelendirilmesi icap etmektedir.

Resmi olmayan yataklı sağlık kuruluşlarından alınmışraporların ise resmi sağlık kuruluşlarının sağlık kurulunca onaylanmış olması gerekmektedir.

- Kayıt ibraz yükümlülüğünün yerine getirilmesine engel olacak yangın, yersarsıntısı, su baskını ve benzeri doğal afetlerin gerçekleşmesi de kayıtların süresinde ibraz edilmesine engel teşkil edeceğinden, bu gibi durumlarda idari para cezası uygulanmayacaktır.

- İşverenin iradesi dışında oluşan mecburi gaybubetler (kaybolma hali) idari para cezası uygulanmaması açısından mücbir sebep sayılacaktır. (Bu durum gerçek kişiler için geçerli olup, tüzel kişiliğe sahip işverenler için söz konusu olmayacaktır.)

- İşverenin iradesi dışındaki nedenler dolayısıyla defter ve belgelerin elden çıkması hali de belgelendirilmek kaydıyla idari para cezası uygulanmamasını gerektiren mücbir sebep olarak kabul edilecektir.

Ahmet Metin AYSOY

SGK E. Başmüfettişi