NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM ?

Soru: 24 Kasım 1968 doğumluyum. 24 Kasım 2003’te isteğe bağlı Bağ-Kur’lu oldum. Kaç yaşında emekli olabilirim? Erken emeklilik için ne yapmam gerekir? H BOZKURT

Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz: 1) 9000 gün prim ve 60 yaş şartına tabi olarak. Ara vermeden prim öderseniz 60 yaşınızı dolduracağınız 24 Kasım 2028’de. 2) 5400 gün prim ve 60 yaş şartına tabi olarak. 5400 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 24 Kasım 2030’da emekli olabilirsiniz.

Adalete bak: ‘Davayı kazandın al sana 1 lira’

Soru: Emekli Sandığı’na tabi hizmetimden sonra 4/A’dan emekli oldum. 1 Ocak 1987’de emekli aylığım bağlandı. Emekli Sandığı’ndan ikramiye talep ettim ve talebimin reddedilmesi nedeniyle Ankara 5’inci İdare Mahkemesi’nde açtığım dava, lehime sonuçlanarak verilen kararın kesinleşmesi üzerine Emekli Sandığı tarafıma 1 lira 17 kuruş ikramiyenin tahakkuk ettirildiğini tebliğ etti. Yapılan tahakkukun 15 yıl 2 aylık hizmet süremin karşılığı olduğu ve bu ikramiyenin emekli aylığı bağlandığı tarihte geçerli olan katsayılar esas alınarak kuruma başvurduğum tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte hesaplandığı belirtilmiş, hesaplanan yasal faizin 16 kuruş olduğu da ihmal (!) edilmemiş. Oysa 6270 sayılı yasaya göre; her tam yıl için bir aylık tutarında ikramiye ödenmesi öngörülmektedir. Skandal olan bu durum karşısında, ikramiyenin hesaplama şeklinin doğru olup olmadığı hakkında bilgi lütfederseniz sevinirim. Musa Süreyya EFE

Cevap: Adalet ve eşit bir uygulama, emekli ikramiyesi hesabının emekli ikramiyesi ödendiği tarihteki memur maaş katsayısına göre yapılmasını gerektirir. Davanızda memuriyette emekli ikramiyesi ödenmesini talep ederken ‘emekli ikramiyesi ödenmesine karar verilmesi halinde ödeneceği tarihteki katsayıya göre hesaplanması’ talebinde de bulunsanız iyi olurdu. Bu talebinize karşın, emekli olunan tarihteki katsayı üstünden emekli ikramiyesi ödenmesine hükmedilmesi halinde, kararı temyiz edebilirdiniz. Bugün için yeni bir dava açmaktan başka çare görünmüyor. Davanın lehinize sonuçlanıp sonuçlanmayacağı da şüpheli. Davayı kaybetmeyi göze alarak dava açmalısınız. Çünkü; kararınızda emekli olduğunuz tarihteki ‘memur maaş katsayı’ üstünden emekli aylığı hesaplanmasına karşın, faiz ödenmesine hükmedilmiş.

Fakat, yüksek enflasyon yaşanan bir ülke olduğumuzdan, emekli olunan tarihteki verilere göre hesaplanan emekli ikramiyesi komikten da öte, kuruşlarla ifade edildiğinden yüzlerce kat faiz hesaplansa bile alınacak faiz de birkaç lirayı geçmez. Nitekim sizde de aynısı olmuş. Faiz dahil alacağınız para 2 lira civarında. Fakat burada gözardı edilen ve hukuk cinayetine yol açan asıl konu şu:

Dünyanın neresinde bir kişi 1-2 lira almak için birkaç 1000 lira dava ve avukatlık masrafını göze alarak dava açar? Bu insan aklının ve yaşamın doğasına aykırı. Bu nedenle ortada açılan ve kazanılan bir dava varsa, emekli ikramiyesi olarak kişinin eline bugünkü reel değerler üstünden, para geçmeli. Başka bir ifadeyle aynı şartları taşıyan ve bugün emekli olan birine kaç lira emekli ikramiyesi ödeniyorsa, davayı kazanana da o kadar ikramiye ödenmeli. Yoksa kazanılan dava sadece kâğıt üstünde kalır. Bu da kamu vicdanını yaralamaktan ve kişiler de adalet duygusunu yok etmekten başka biri işe yaramaz. Karar veren hakimlerimizin bu hususu dikkate almalarında yarar var.

Kıdem tazminatı alma hakkı için 15 yılı da doldurmalısınız

Soru: 15 Nisan 1999’da SSK’lı oldum. 4235 gün prim ödedim. 3600 gün şartını geçmiş oluyorum. 15 yıl 3600 günle kıdem tazminatı alma hakkımı 1 Ocak 2014 itibarıyla hak etmiş oluyor muyum? HAVVA

Cevap: Yaş dışındaki şartları sağlayanlar kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için aranan 3600 gün prim şartını sağladığınızdan, 15 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 15 Nisan 2014 itibarıyla kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılma hakkı elde edersiniz.

Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz

Soru: 1 Ocak 1975 doğumluyum. 1 Şubat 1989’da SSK’lı oldum. 3025 gün primim var. 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Serkan ULUKAYA

Cevap: 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartına tabisiniz. 2425 gün daha prim ödeyerek priminizi 5450 güne tamamlamanız şartıyla 1 Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz.

Başlangıcı 8 Eylül 1999’dan sonra olanların 3600 günle emekli olma hakkı yok

Soru: 1982 doğumluyum. 2 Ağustos 2001’de SSK’lı oldum. 3600 gün primim doldu. Kıdem tazminatı almak için ne yapmam, nereye başvurmam ve hangi tarihi beklemem gerekiyor? C. Erkan NAZLI

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. 3600 günle emeklilik hakkınız olmadığından kıdem tazminatı alarak ayrılmazsınız. İki şekilde kıdem tazminatı alabilirsiniz: 1) Priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte. 2) Priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 2 Ağustos 2026’da.

50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız

Soru: 11 Ekim 1972 doğumluyum. 1 Ocak 1987’de SSK’lı oldum. Ne zaman emekli olurum? Yılmaz KORKMAZ

Cevap: 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartına tabisiniz. 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 11 Ekim 2022’de emekli olabilirsiniz.

EKREM SARISU

POSTA