İŞÇİ AİLELERİNE SAĞLANACAK SOSYAL SİGORTA YARDIMLARI

İŞÇİ AİLELERİNE SAĞLANACAK SOSYAL SİGORTA YARDIMLARI

Soma kömür madeni yüreklerimizi yaktı

Soma kömür madeninde meydana gelen ve 301 işçimizin şehit olmasına neden olan kaza hepimizin yüreklerini dağladı. Ateş bu defa düştüğü yeri değil, her yeri yaktı. 76 milyon insanımızla birlikte tüm İslam âlemi derin bir yasa büründüğü gibi Müslüman olmayan ülkelerdeki insanların da üzüntülerine şahit olduk.

Kazanın olduğu andan itibaren devletimiz üzerine düşeni yapmak üzere anında kaza bölgesine gitti. Sadece hükümet yetkilileri değil muhalefet partilerinin genel başkanlarının da kaza mahalline giderek işçi ailelerinin acılarını paylaşmaları toplumsal dayanışma ruhumuzu perçinledi.

Burada bazı gazete yazarlarının Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a haksızlık ettiğini söylemeden geçemeyeceğim. Sayın Başbakanımız, işçilerimizin şehadetini yüreğinde hissetti ki; işçi ailelerinin acılarını paylaşmak üzere Soma’ya gitti. Açıklamalarında, madencilik sektörünün riskli olduğunu belirterek iş riskini ifade etmesine rağmen art niyetli kişiler bu açıklamalara farklı anlamlar yükleme gayreti içine girdi. Hiç kimse boşuna heveslenmesin, milletimiz feraset sahibidir. 1999 yılında meydana gelen depremde, deprem bölgesine bile gitmeyen Başbakanla, kazanın olduğu anda programlarını değiştirip Soma’ya hareket eden Başbakan arasındaki farkı elbette görmektedir.

İŞÇİ AİLELERİNE SAĞLANACAK SOSYAL SİGORTA YARDIMLARI

5510 Sayılı Reform Yasasına göre, iş yerinde meydana gelen ve işçiyi bedenen ya da ruhen özre uğratan veya işçinin hayatını kaybetmesine neden olan her türlü olay iş kazasıdır. Soma’da maden ocağında meydana gelen kaza, Reform Yasasına göre iş kazası sayıldığı için aile efradına, helalinden rızık temin etmek gayesiyle kazaya uğrayıp şehadete eren işçilerin eş, çocuk, anne ve babalarına iş kazası sigortasından ölüm geliri yani emekli maaşı bağlanacaktır.

İş kazası ölüm geliri vefat eden işçinin kazadan önceki son üç aydaki prim matrahı ve sigorta gün sayısı üzerinden hesaplanıyor. Kazadan önceki üç ay olan 2014/Şubat-Mart ve Nisan ayı sigorta matrahları sigorta gün sayısına bölünerek ortalama günlük kazanç tespit ediliyor. Tespit edilen günlük kazanç 30’la çarpılarak ortalama aylık kazanç bulunduktan sonra bulunan ortalama aylık kazancın yüzde yetmişi, aile bireylerine hisseleri oranında taksim edilerek iş kazası geliri olarak ödeniyor.

Sosyal medyada, Soma maden ocağında çalışan işçilerin günlük brüt ücretlerinin yaklaşık olarak 70-75 TL civarında olduğu ileri sürülüyor. Bu durumda, işçilerin günlük kazançlarının 75 TL olduğunu varsaydığımızda, ortalama aylık ücret 2250 TL hesap edilecek, bu tutarın yüzde yetmişi olan 1575 TL ise geride kalan aile bireylerine, hisseleri oranında gelir olarak bağlanacaktır.

Vefat eden işçinin gelir alacak çocuğu yoksa, dul kalan eşi, sigortalı değil veya emekli değil ise dul eşine yüzde yetmişbeş oranında yani 1181 TL gelir bağlanacaktır. Bir eşi bir çocuğunun bulunması halinde eşe yüzde elli, çocuğa yüzde yirmibeş üzerinden yani eşe 788 TL, çocuğa 394 TL gelir bağlanacaktır. Çocuk sayısı iki ise eşe 788 TL, çocukların her birine 394’er TL gelir ödenecektir. Çocuk sayısının üç olması halinde ödenecek 1575 TL, eşe yüzde kırk, çocuklara ise yüzde yirmişer olmak üzere taksim edilecektir.

İŞ KAZASI GELİRİNDEN BAŞKA ÖLÜM AYLIĞI DA BAĞLANACAK

İş kazası nedeniyle hayatını kaybeden sigortalının, her türlü borçlanma hariç olmak üzere en az 5 yıl sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemesi varsa hak sahibi aile bireylerine iş kazası geliri dışında bir de ölüm aylığı bağlanacaktır. Şehit düşen maden işçilerimizin bir kısmının genç olduğunu, dolayısıyla 5 yıl sigorta ve 900 gün prim ödemesi bulunamayacağını dikkate alan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının, Reform Yasasına ilave edilecek bir geçici madde ile tüm hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanması için düzenleme hazırlığı yaptığını da belirtelim. Bu çalışmayla devletimizin geride kalanlar için tüm imkânlarını kullanacağını görüyoruz.

İş kazası sonrası vefat eden hak sahiplerine, iş kazası nedeniyle ölüm geliri ve ölüm aylığının birlikte bağlanması halinde Reform Yasası gereği, yüksek olan maaş tam, düşük olan maaş ise yarım ödeniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılması düşünülen yasal düzenlemeye, şehit madencilerimizin hak sahiplerine iki maaşın da tamdan ödenmesi için ilave bir hüküm eklemesi isabetli olacaktır.

Şerif Akçan

TÜRKİYE