İş ve Sosyal güvenlikte 2018'de yürürlüğe girecek yeni uygulamalar

İş ve Sosyal güvenlikte 2018'de yürürlüğe girecek yeni uygulamalar

İş ve sosyal güvenlikte 1 Ocak 2018 miladı

Yeni bir yıl, başlı başına her konuda yeni bir sayfa demek. Fakat konu iş hukuku ve sosyal güvenlik uygulamaları olduğunda, 1 Ocak 2018 tarihi ayrı bir anlam kazanıyor. Çünkü özellikle bu sene yeni yıla girilirken birçok başlıkta yeni uygulamalar söz konusu olacak. Çalışanları ve özellikle de işverenleri ilgilendiren bu başlıkları sizler için özetledik. 

Zorunlu arabuluculuk uygulaması 

1 Ocak 2018 tarihi itibariyle işçi ve işveren arasında oluşan ihtilafların çözümünde doğrudan yargı yoluna başvurmadan önce arabulucuya başvuru zorunlu olacak. Sadece iş kazası ve meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat, tespit, itiraz ve rücu davalarında arabulucuya başvurma şartı aranmayacak. Ayrıca sigortasız çalıştırılan kişiler de arabulucuya başvurmaksızın doğrudan hizmet tespit davası açabilecek. Bunun dışındakiücret alacağı, kıdem, ihbar vb. tazminat alacağı ve işe iade talebiyle doğrudan dava açılamayacak, önce arabulucuya başvurulacak. 

50 - 99 arası çalışanı olan işyerlerinde zorunlu BES

1 Ocak 2017 tarihi itibariyle, işyeri çalışan sayısına bağlı olarak kademeli şekilde Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) katılım zorunlu hale geldı. Buna göre; 



  • 1000 ve üzeri çalışanı olan işyerleri 1 Ocak 2017'de, 


  • 250 ila 1000 çalışanı bulunan işyerleri 1 Nisan 2017'de,


  • 100 ila 249 çalışanı olan işyerleri 1 Temmuz 2017'de, 


  • 50 ila 99 çalışanı olan işyerleri 1 Ocak 2018'de, 


  • 10 ila 49 çalışanı olan işyerleri 1 Temmuz 2018'de,


  • 5 ila 9 çalışanı olan işyerleri ise 1 Ocak 2019'dan itibaren,




zorunlu BES kapsamına girmektedir. Dolayısıyla 50 ila 99 arası çalışanı olan işyerlerinde, 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle zorunlu bireysel emeklilik sistemi kesintisi başlayacak. Çalışan sayısı hesabında aynı işverene bağlı Türkiye geneli tüm çalışanlar dikkate alınıyor.  

Meslek koduna idari para cezası

SGK’nın kayıtdışı istihdamla mücadelede 2012 yılında uygulamaya koyduğu tedbirlerden birisi de sigortalıların meslek koduyla bildirimi. Uygulama her ne kadar 2012 yılında başlasa da şimdiye kadar meslek kodunu hatalı bildiren işverenlere herhangi bir ceza uygulanmıyordu. Fakat 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren, sigortalıların işyerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve koduyla bildirilmemesi halinde, gerçeğe aykırı bildirilen her bir sigortalı için asgari ücretin onda biri (177 TL) tutarında idari para cezası uygulanacak. SGK, bu uygulamayla “ücret kayıtdışılığı” dediğimiz, yüksek ücretle çalıştırıp SGK’ya asgari ücretten bildirme uygulamasının önüne geçmeye çalışıyor. 

Muhtasar ve prim hizmet belgesi

Muhtasar beyanname ile aylık prim hizmet belgesinin birleştirilmesi uygulamasının kapsamı, 1 Ocak 2018 itibariyle biraz daha genişliyor. Halen Kırşehir’de pilot olarak yürütülen uygulama, 1 Ocak 2018 itibariyle Amaysa, Bartın ve Çankırı illerinde de başlayacak. Uygulamanın tüm ülke geneline yaygınlaştırılması ise 1 Temmuz 2018’de gerçekleşecek.

Üç yeni istihtam teşviki

Türkiye’de halen 17 ayrı SGK teşviki uygulanıyor. 1 Ocak 2018 itibariyle bunlara üç yeni uygulama daha eklenecek. 687 sayılı KHK kapsamında uygulanan sigorta primi işçi ve işveren payı desteği, 2018 yılında da devam edecek olup, imalat ve bilişim sektörlerinde söz konusu destek üç katına çıkarılarak uygulanacak. Ayrıca yeni yılda 18-25 yaş arası gençleri, kadınları ve engellileri işe alan işverene 18 ay prim desteği sağlanacak. Bunun yanında 3 ve daha az işçi çalıştıran imalat sektöründeki esnaf işyerlerinde, ilave istihdam edilen personelin sigorta primi ve ücreti bir ay işverence, bir ay devlet tarafından karşılanacak. 

Dr. Sadettin ORHAN

sadettinorhan.net