İş arkadaşının tanıklığı fazla mesaiyi ispatlayabilir mi?

İş arkadaşının tanıklığı fazla mesaiyi ispatlayabilir mi?

Haftada 45 saatin üzerinde yapılan çalışma fazla mesaidir. Çalışan fazla mesai ücreti için işverene dava açarsa, işle ilgili atılan mailler veya bir çalışma arkadaşının şahitliği delil olarak kabul ediliyor.

İş Kanunu’nda haftalık çalışma süresinin 45 saat olduğu yazmaktadır. Haftalık 45 saatin üzerinde yapılan çalışmalar da fazla mesaidir. Bu konuda denkleştirme süresi gibi istisnai uygulamalar dışında farklılık bulunmamaktadır. Ancak ne yazık ki, ülkemizde pek çok işveren işçilerini fazla çalıştırıyor fakat fazla mesai ücreti ödemiyor. OECD verilerine göre Türkiye’de ortalama haftalık çalışma süresi 49,1 saat. Fazla mesai İş Hukuku'na göre istisnai olması gereken bir durumdur. Yani normal olan fazla mesai yapmak değil, haftalık 45 saat çalışmaktır. İşçiye fazla mesai ücreti ödense bile istisnai olarak başvurulan bir yöntem olmalıdır. Ancak ne yazık ki ülkemizde fazla mesai rutin haline gelmeye başladı. Pek çok çalışanın ortalama haftalık çalışma süresi 45 saatin üzerinde belirleniyor ve ücretlerine yıllık 270 saate kadarki fazla mesailer dahil sayılıyor. Ancak Yargıtay bu durumu yalnızca “kendi mesai saatlerini belirleyebilen” veya bulunduğu pozisyona göre ortalama ücret seviyesinin üzerinde ücret belirlenmiş kişiler için geçerli kabul ediyor. Bunun dışındakiler için bu iş sözleşmesinde bulunan bu tip hükümlerin hiçbir geçerliliği yok.

DAVA AÇMAK GEREKİYOR

İşçiler fazla mesai alacakları için çoğu kez işverene dava açmak zorunda kalıyorlar. Çalışmaya devam ederken işverenine dava açamayan çalışanlar, işten ayrıldıktan sonra işverene fazla mesai alacakları için dava açıyorlar. Bu durumda da devreye zaman aşımı süresi giriyor. Fazla mesai alacaklarında zaman aşımı süresi 5 yıldır. Dolayısıyla 18 Mayıs 2017 tarihinde işten ayrılan bir çalışan en fazla 18 Mayıs 2012 tarihine kadar olan fazla çalışmaları için dava açabilir. Bu tarihten önceki fazla çalışmalar için bir hak iddia edemez. Bu nedenle çalışanlar eğer fazla mesai alacakları için dava açmayı düşünüyorlarsa işten ayrıldıktan sonra ellerini çabuk tutmalılar.

E –mail delil sayılır mı?

Fazla mesainin ispatlanmasında işçinin çalıştığı süreleri gösteren her türlü belge delil olarak sunulabilir. İşçinin işverenine gönderdiği bir rapor, ilettiği bir bilginin maili de fazla mesai için delil oluşturacaktır. İşçinin işverenin verdiği bir faturayı ödediğine dair dekont DA işçinin o süre içerisinde çalıştığının ispatı olacaktır.

İspat etmek gerekiyor

Fazla mesai yaptığını iddia eden ve mahkemeye başvuran işçi, mahkemede fazla mesai yaptığını iddia etmelidir. İşveren zaten işçiye fazla mesai yaptırmadığı için fazla mesai ödemediğini savunacağı için işçinin iddiasını, yani fazla mesai yaptığını ispat etmek zorundadır. Bunun içinde yazılı belgeler, tanık beyanları ve işyeri kayıtları ile durumu ispatlayıcı delillere başvurulması gerekir. Bu nedenle çalışanlar fazla mesai davası açacaklarsa buna ilişkin belge ve kayıtları toplamalı ve davada bu belgeleri delil olarak mahkemeye sunmalılar.

Kayıtlar istenebilir

İşçinin fazla mesai yaptığını ispat etmesinin bir diğer yolu, mahkemeye başvurarak işyerindeki giriş çıkışları gösteren elektronik kayıtların veya görüntülerin istenmesini talep etmesidir. Bu durumda işveren varsa kamera kayıtlarını veya işe giriş çıkışı gösteren elektronik bilgileri ya da puantaj kayıtlarını mahkemeye sunmak durumundadır.

Bordroda yazması şart değil

İşçilerin en çok kafasını karıştıran konulardan birisi bordrolara atılan imzalardır. İşçinin imzalamış olduğu bordroda fazla mesai sütunu bulunmuyor veya bu sütun boş olsa bile işçi mahkemede o ay fazla mesai yaptığını ispat edebilirse fazla mesai ücretine hak kazanır.

Yargıtay kabul ediyor

Yazılı belgelerle fazla mesai yapıldığı kanıtlanamıyorsa iş arkadaşları arasından fazla mesai yapıldığı yönünde tanık olabilecek kişilerin mahkeme tarafından dinlenilmesi söz konusu olacaktır. Yargıtay tanıklık durumunda çalışma arkadaşlarının birlikte çalışıldığı döneme ilişkin beyanlarını kabul etmektedir.

Okan Güray Bülbül

AKŞAM