İç Yönergede kişilerin belirlenmesi ve yasal zorunlulukAnonim şirkette yönetim kurulu, ticari mümessil (temsilci) ve ticari vekiller atayabilir. (TTK m. 368) Yönetim kurulu, ticari mümessil dışında, temsile yetkili olmayan yönetim kurulu üyelerini veya şirkete hizmet akdi ile bağlı olanları sınırlı yetkiye sahip ticari vekil veya diğer tacir yardımcıları olarak da atayabilir. Bu şekilde atanacak olanların görev ve yetkileri, TTKnun 367nci maddesine göre hazırlanacak iç yönergede açıkça belirlenir. Bu durumda iç yönergenin tescil ve ilanı zorunludur.
Ancak, bu iç yönergeyle ticari vekil ve diğer tacir yardımcıları atanamaz.
Yönetim kurulunca yetkilendirilen (atanan) ticari vekil veya diğer tacir yardımcıları da ticaret siciline tescil ve ilan edilir. Bu kişilerin, şirkete ve üçüncü kişilere verecekleri her türlü zarardan dolayı yönetim kurulu da müteselsilen sorumludur. (10.09.2014 tarih 6552 sayılı kanun ile değişik TTK m. 371/7)
Yönetim kurulunun ticari mümessil, ticari vekil ve diğer tacir yardımcıları tayin etme yetkisi devredilemez niteliktedir. (TTK m. 375/1.d) Söz konusu “diğer tacir yardımcıları” kavramına, müdürler ve aynı işleve sahip kişiler dahildir.
Diğer tacir yardımcıları, yönetim kurulunun yetkili kıldığı ve kendisine ticari mümessil veya ticari vekil yetkisi verilmeyen kişilerdir.
Bu durumda şirketin yönetimi veya iş ve işlemlerinde temsil yetkisi verilmeyen kişiler “diğer tacir yardımcıları” kavramına dahil olmazlar.
Örneğin; şirkette çalışan temizlik, bakım, güvenlik ve sair görevlerde çalışanlara şirketi yönetmek veya şirkete ilişkin iş ve işlemlerde temsil yetkisi verilmemişse, diğer tacir yardımcılar sayılmazlar.
Yönetim kurulunun yetkili kıldığı ve kendisine ticari temsilci veya ticari vekil yetkisi verilmeyen toptan, yarı toptan perakende satışlarla uğraşan şirketin görevli veya hizmet akdi ile bağlı çalışanları kanunda öngörülen bazı koşulların varlığı halinde “diğer tacir yardımcıları” olarak kabul edilmektedir. (TBK m. 552)
Diğer tacir yardımcısı olarak atanacak kişi şirkette görevli veya hizmetli olması gerektiğinden gerçek kişi olmak zorundadır.
Aksine olarak, diğer tacir yardımcıları tüzel kişi olarak atanamazlar.
Ticari temsilci, ticari vekil ve diğer tacir yardımcıları tacire bağlı yardımcılardır.
Bunlarla ilgili özel hükümler TBKnun 547 ila 554 üncü maddelerinde yer almaktadır. Tacire bağlı yardımcıların diğer çalışanlarla olan farklılığı, kendilerine şirketi yönetmek veya temsil etmek üzere açıkça yada örtülü olarak yetki verilmesidir
( Ergün, M.: Ticari İşletme Hukuku, Bursa 2011, s.200).
Yürekten esenlikler ve içten saygılarımla,
Dr. Mevci Ergün
[email protected]EKOHABER