HERKES KENDİ DEFTERİNİ Mİ TUTACAK?

HERKES KENDİ DEFTERİNİ Mİ TUTACAK?

HERKES KENDİ DEFTERİNİ Mİ TUTACAK?

Değerli okuyucular;

Taslak hali çıktığı günden bugüne kadar çok haklı olarak büyük tepkilere neden olmuştur.  486 nolu tebliğ 17.12.2017 tarih ve 30273 sayı nolu resmi Gazetede yayınlanmıştı.Bu tebliğ ile bazı tartışmalar yine bitmedi. Bunun sebebi de Yasa hazırlamacılar maalesef gerekli açık ve belirleyici açıklamalarla yazmamış /yazamamış olmalarıdır. Şimdi Akılda olan bazı tereddütlere Özetleyerek cevap vermeye çalışalım…

Soru 1- Bu tebliğin amacı nedir?

Cevap : MADDE 2 -  Defter-Beyan Sistemi ile vergisel ve ticari işlemlerin elektronik ortamda kayıt altına alınması, kayıtlardan hareketle defter ve beyannamelerin elektronik olarak oluşturulması ve muhafaza edilmesi, bu sayede yükümlülüklere ilişkin bürokratik işlemlerin ve uyum maliyetlerinin azaltılması, kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi ve vergiye gönüllü uyum seviyelerinin artırılması amaçlanmaktadır.

Soru 2- Bu tebliğin dayanağı nedir?

Cevap MADDE 3 - (1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun1 175/m.3 fıkrasına dayanmaktadır. Maliye Bakanlığının, muhasebe kayıtlarını bilgisayar programları aracılığıyla izleyen mükellefler ile bu bilgisayar programlarını üreten gerçek ve tüzel kişilerce uyulması gereken kuralları belirten madde ..

(2) Söz konusu Kanunun mükerrer 242 nci maddesinin ikinci fıkrasında; Burada en önemlisi şudur.Bu kanunda ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümler elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerlidir.

Soru 3- Başvuru Nasıl olacaktır. Kimler başvuru yapabilir?

Cevap MADDE 5 - (1) Defter-Beyan Sistemini kullanmak zorunda olan mükelleflerin, Sistemi kullanmaya başlayacakları takvim yılından önceki ayın son gününe kadar 31/12/20xx www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden veya gelir vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesi aracılığıyla başvuru yapmaları gerekmektedir.  (2018 yılı için 31.01.2018 tarihine kadar başvuru yapılabilir)

(2) Söz konusu başvuruyu;



  1. a) Basit usule tabi mükellefler,




Kendileri, Aralarında Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi (Meslek Odaları ile Basit Usulde Vergilendirilen Üyeleri İçin)” veya* 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” imzaladıkları meslek mensupları aracılığıyla,

Burada Açıkça belirtildiği üzere Kendileri bizzat tutamazlar. Basit Usuller Esnaf Odası aracılığıyla veya meslek mensubu aracılığıyla işlem yapabilir. Bu durum eskiden devam bir durum olmakla birlikte bana göre özelikle Anadolu’da olumsuz yansımaları olacaktır.



  1. b) “İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek kazancı elde eden mükellefler ise kendileri veya 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” düzenledikleri meslek mensupları aracılığıyla”




Burada şimdiye kadar var olan uygulama devam edecektir. Şifre alınması demek beyanname vermek anlamına gelmemektedir. Çünkü beyanname ve defter tutma şartları 340 sayılı yasa belirtilmiştir. Tüm tartışma konuları E-Defter sistemi Kullanıma açıldığı zaman açık ve net bir şekilde görülecektir.İdare Kesinlikle önlem almalıdır. 

Soru 4-  Basit veya İşletme Defter hadleri değişmesi Durumda ne olacaktır?

Cevap 5- Basit Usul, İşletme defteri Bilanço hadlerine ulaşması halinde İlgili dönem sonunda sistemden çıkacaktır. Normal Defterler tasdik tutularak sisteme dönecektir. Ancak istenilmesi halinde önceki defterleri görüntülenebilecektir.

Burada tehlike şudur; Sınıf değişen esnafların odaların tekrar alt sözgeç kurmalarıdır. Yani Sınıfı değişen basit usul esnafların yine kendi bünyelerinde /kontrollünde mali müşavirlik ofisine yönlendirilmesidir.

Soru 5- Sisteme Giriş Çıkış ve Yetkilendirme Nasıl olacaktır?

Cevap 5 (1) Defter-Beyan Sistemine kullanıcı Kimlik Numarası ve şifre bilgileri kullanılarak www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden giriş yapılacaktır.

Sisteme giriş sırasında kullanılacak şifre bilgisi, mükellef Vekaletname ile de yapar.             İşletme defteri için önemsediğim konu  Şudur; Sistemin kullanılması için mükellef, meslek mensubu ya da meslek odası (Basit Usuller için) tarafından kullanıcı kodu ve şifre teminine yönelik olarak yapılan başvuruların değerlendirilmesinde, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile elektronik beyanname uygulamasına ilişkin ilgili diğer mevzuat dikkate alınacaktır. Yani işletme Defteri için 3568 sayılı yasa ile yetkilendirilmiş ve 340 vuk vurgu yapılmıştır. Basit usul ise isteyen Meslek mensubu isteyen ise Meslek odası aracılıyla yapılacaktır.

Soru 6- Belgelerin Kayıt zamanı ne zaman ve nasıl olacaktır?

Cevap  MADDE 7 – (1) İşlemlerin defterlere kaydı, ait oldukları aya ait katma değer vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son günden fazla geciktirilemez.

Takvim yılının son ayına ait kayıtlar, takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son gün saat 23:59’a kadar yapılabilir.

Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin üçer aylık kayıtlar, izleyen ayın sonuna kadar Sisteme kaydedilir.Yani rutin düzen devam edecektir.

Soru 7- Hangi Defterler Tutulacaktır?

Cevap 7-, işletme defteri, çiftçi işletme defteri, serbest meslek kazanç defteri, amortisman defteri, envanter defteri, damga vergisi defteri, ambar defteri ile bitim işleri defteri elektronik ortamda tutulabilecektir.Ayrıca ; protokol defterine

Soru 8- Sistem Kulanma yetkisi kimlerde olacaktır?

Cevap 8- Madde 13 – Galiba tebliğin can alıcı ve en çok merak edilen konusu budur. Kafaları karıştıran ise tebliğin açık ibare koymak yerine diğer kanunlara/Tebliğlere atıfta bulunmuş olmasıdır.

(1) Defter-Beyan Sistemi üzerinden defter tutma, beyanname ve bildirim gönderebilme işlemleri, 3568 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat düzenlemeleri uyarınca vergi beyannamelerini meslek mensuplarına;



  1. a) İmzalatmak zorunda olan mükelleflerden,




-              Kendisine elektronik beyanname gönderebilmek için kullanıcı kodu, parola ve şifre verilenlerin

kendileri , veya meslek mensupları tarafından ,

(“Kendisi”ibaresi tamamen daha önce mevcut sistemde var olan ve hemen hemen uygulanmayan  Avukatlar,Noterler, Ymm ile belirlenen limit üstü Mükelleflerdir.)

-Diğerleri için meslek mensupları tarafından,

Burada açık ve net olarak belirtilmiştir. Defterlerin başka birileri tarafından değil bizzat  Meslek mensubu aracılığıyla yapılması gerektiği vurgulanmıştır. Zaten 3 Paragraf ile 340 vurgu yaparak nihayet noktayı koymuştur.



  1. b) İmzalatma yükümlülüğü olmayan mükelleflerden,




BasitUsule tabi olan mükellefler açısından bağlı oldukları meslek odaları tarafından,yapılabilecektir.

(2) Defter-Beyan Sistemini meslek mensubu veya meslek odası aracılığıyla kullanan mükellefler de Sistemi, herhangi bir işlem yapmadan bilgilenme amacıyla görüntüleme yapmak suretiyle kullanabileceklerdir.

Meslek mensuplarının adına işlem yapacakları mükellefler ile 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde Yer alan 3568 ve Basit Usuller için de Meslek odaları tarafında da tutulma durumunu devam ettirilmiştir.

Soru 9- Sistemden Çıkış Nasıl Olacaktır?

Cevap(1)Defter-Beyan Sistemini kullanan mükelleflerin ölümü veya gaipliği, mükellefiyetinin terkin edilmesi hallerinde, ölüm/gaiplik kararı tarihi veya /terkin tarihinden itibaren,

İkinci sınıf tüccarlar, 213 sayılı Kanunun 180 ve 181 inci maddelerinde yer alan hükümler kapsamında birinci sınıfa geçerek bilanço esasına göre defter tutacakları izleyen takvim yılı başından itibaren Sistem kullanıcıları arasından çıkacaklardır.

Basit usulün şartlarını haiz olup Sistemi kullanan mükelleflerden, bu usulden yararlanmayı istemediklerini ve kazançlarını bilanço esasına göre tespit etmek istediklerini yazı ile bildirenler,

Soru 10 Sistemi kullanma yükümlülüğünün başladığı tarih ne zamandır?

Cevap 10- MADDE 16 – (1) Basit usule tabi mükellefler ile serbest meslek erbapları (noterler ile noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar hariç) 1/1/2018,

diğer mükellefler ise 1/1/2019 (serbest meslek kazanç defteri yanında işletme hesabı esasına göre defter tutanlar açısından 1/1/2018) tarihinden itibaren Sistemi kullanmaya başlayacaklardır.

Sonuç

486 nolu tebliğ ile Gereksiz bir çok tartışma yaratılmıştır. Aslında var olan ve yıllardır kullanılmakta olan sistemi bana göre kelime oyunları ile sadece oynanmıştır. Ne kazanılmış bir hak vardır. Nede kaybedilmiş bir hak vardır.Üzücü olan Odalar ve Birlik hiçbir katkıda yada eleştiride bulunmamış  olmasıdır.Hiç bir meslekte bu kadar açık müdahale alanı yoktur.

Gönül isterdi ki 3568 sayılı yasada görev ve yetkiler açıkça belirtildiği gibi yapılsaydı. Yani Mali Müşavirler dışında hiç kimseye Aracılık ve sorumluluk sözleşme yetkisi verilmemiş olsaydı. Ama maalesef Gerek Türmob gerek Meslek  Odalar Uzun yıllardır hiç bir varlık göstermedikleri için meslek her geçen gün kan kaybetmektedir.

S.M.Mali Müşavir

 Remzi Acar