ETBİS ‘ E KAYIT OLMA ve BİLDİRİM SÜRELERİ, E- TİCARET, GOOGLE ÜZERİNDEN YAPILAN TİCARET
Yaşadığımız çağda hızlı gelişen iletişim teknolojileri etkisini ticaret te de göstererek alışılagelmiş yöntemlerin yerine yeni uygulamaları ve yenilikleri de beraberinde getirmiştir. E ticaret te bunlardan yalnızca biridir. Yaşam devam ettikçe de bu devinim kaçınılmaz olacaktır. Gelen yenilikler yerine geçtiklerini eskitmekte yıpratmakta, işlevini önemsizleştirmekte, azaltmakta ve zaman içerisinde tamamen geçersiz kılmaktadır.
11 Ağustos 2017 tarih ve 30151 sayılı, Gümrük Ve ticaret Bakanlığı Tarafından çıkartılan “
Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri hakkındaki tebliğ” internet üzerinden ticaret yapan bir çok firmayı kapsayacak önemli ifadeleri ve bahse konu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halindeki müeyyideleri içermektedir.
Genel hatları ile değerlendirmeye çalıştığım bu tebliğ özet olarak; İnternetten alım/satım ( e ticaretteki taraflar ) yapan üretici/tüketicilerin hak ve menfaatlerini güvence altına almak esas amacı olsa da kayıt dışı ticaretin kayıt altına alınması açısından da bana göre büyük önem ifade etmektedir. Ayrıca istatistiksel açıdan bakıldığında veri yönüyle de önemi büyüktür.
…..
Bir tarafta fiili olarak milyonlarca dolar yatırım yapan göbekli ,papyonlu patronlar/ riske giren, sermaye koyarak iş yeri açan müteşebbis firmalar, diğer tarafta tüm sermayeleri bir masa bir laptop ile yüksek cirolarda e- ticaret yapan saçları jöleli genç ve akıllı girişimci dehalar
…..
Konumuza dönecek olursak; tebliğin kapsamı, internet ağı üzerinden mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlayan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar ile bu tebliğde belirtilen diğer gerçek ve tüzel kişilerin elektronik ticarete ilişkin kayıt olma ve bildirim yükümlülüklerini kapsar.
KAYIT İŞLEMİ: Tebliğin 5. Maddesinin amir hükmüne göre, gerçek ve tüzel kişiler faaliyete başlamadan önce
ETBİS’ e kayıt olur,
Bu sisteme yani Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’ ne kısa adı ETBİS’ e kimler nasıl kayıt olacaktır,
- Aracı hizmet sağlayıcı firma ve kuruluşlar, (N11,GG, vb)
- Kendilerine ait e- ticaret ortamında faaliyet gösteren ana hizmet sağlayıcı firma ve kuruluşlar,
- Yurt içinde yerleşik olup, yurt dışında ki bir hizmet sağlayıcı firma üzerinden sözleşme yapıp sipariş alan ve hizmet sağlayanlar
İkinci madde tamamen kendi sistemleri üzerinden web sitesi kurup, kendi sanal poslarından tahsilat yapan, kendi ürettiği veya tedarik ettiği ürün yada hizmetleri satanları kapsar, ( Örn. Markafoni) ,
Birinci madde 2. Madde de ki kuruluşlarla bağlantılı çalışan alt bayi niteliğindeki kuruluşları kapsamakta olup, Bana göre 3. Madde ise merkez İrlan da da faaliyet gösteren GOOGLE için özel oluşturulmuş tur. Bir çok reklam firması Google üzerinden bayilik yöntemi ile reklam almakta ve bedelini yurt dışına eft yapıp, reklam hizmeti ve faaliyetlerini buradan ( Türkiye den ) sürdürmektedir. İrlanda merkezli Google temsilcileri Türkiye ye resmi makamların ( Maliye Bakanlığı ) çağrı ve isteği ile geldiklerinde bu konu gündeme getirilmiş buraya ofis açmaları talep edilmişti , sonuç alınamamıştı.……
Bir çok Türk reklam firmaları yurt dışına ödedikleri paranın faturasını ( firma bura da vergi mükellefi olmadığı için ) alamayarak, hizmet bedellerinin KDV LERİNİ SORUMLU MÜKELLEF sıfatıyla 2. Nolu KDV ile beyan etmektedirler.
Muhasebe kaydı açısından : ……( 2. Nolu ile beyan edilen KDV… 1. NOLU KDV beyannamesi verilirken de mahsup edilebilmektedir. ) Mahsubun yapılabilmesi için 1. Nolu ile hesaplanan KDV matrahının 2. Nolu KDV bey. Matrahının da buyuk olması , diğer bir ifade ile Türkiye de tam mükellef firmanın Google dışın da da mal ve hizmet satışlarının var olması gerekir. Aynı şekilde 2 nolu ile Google için sorumlu sıfatıyla ödenen KDV nin ,hizmet bedeli yani matrahı olan rakam da 740 Hizmet Üretim maliyeti hesabı’ na maliyet unsuru olarak da işlenmesi genel kabul görmüş muhasebe tekniği açısından gerekmektedir.…..
Kayıt ve bildirim İşlemlerine başlamadan önce e devlet şifresi, Mersis sicil numarası, şirket yetkililerinin e imza edinmeleri ve alınan e imza nın aktivasyonunu yaptırmaları , Kısa adı KEP dediğimiz kayıtlı Elektronik Posta ( Yasal olarak geçerli ve teknik olarak güvenli elektronik posta olarak kabul edilen sistemin adı ) adresinin satıcı firmalardan satın alınması şarttır.
- ETBİS’ KAYIT YAPTIRMA ; Tebliğin 5. Maddesi ( kayıt yapılırken hangi bilgiler girilir) ,
- Mersi sten ( Gümrük sanayi ve ticaret bakanlığı Merkezi sicil kayıt sistemi ) Gerçek kişiler için nüfus kimlik bilgileri, hükmi şahıslar için yetki belgesi ve temsilci bilgileri girilerek , oluşturulacak üye kayıt ı ile Mersis Sicil numarası alınarak ( şirketlerde e imza yöntemi ile) , alınan Mersis sicil numarası ve vergi kimlik numaraları ( şahıslarda TC) sisteme girilir
- E – ticaret ve aracılık faaliyetinde bulunulan Mobil uygulama ve alan adı yazılır. Bu şekilde sisteme kayıt tamamlanmış olur.
- ETBİS’ e BİLDİRİM YAPILMASI ; Tebliğin 6. Madd. , Burada en önemli husus yukarıda 1,2,3 de
belirtilen kayıt olacak muhataplar a , b maddelerinde belirtilen şekli ile kayıt tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Bildirim yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadırlar. Bildirim tebliğin 6. Maddesinde açıklandığı şekli ile yapılır. İstenen bilgiler KEP adresi, e ticaretin türü, e ticaret dışında faaliyeti olup olmadığı, ödeme yöntemi, hizmete sunulan malın 2. El olup olmadığı, ……. Vb... Bilgiler her ay düzenli takip eden ayın son günü gece 24,00 ‘ e kadar internet ortamında bildirilir. ( Bildirilen rakamlar ve sanal pos bilgileri Bankacılık sistemi üzerinden “Pos bilgileri Bankalar arası kart Merkezi A.Ş. “ verileri ile karşılaştırılarak teyit edilir o nedenle uyumlu olması gerekir , aksi halde beyana davet çıkartılır. )
Tebliğin 7. Maddesinde açıklandığı üzere; ilk bildirim kayıt tarihinden sonra 30 gün olmakla birlikte her yıl Mart ayı sonuna kadar bildirimler tekraren yapılmak zorundadır. Ayrıca nitelik değişimleri de ekleme, çıkartma, durum değişiklikleri , ticareti terk, vb… 30 gün içerisinde bildirilmek zorundadır.
Gerçek kişiler e devlet üzerinden şahsi şifreleri ile, tüzel kişiler ise temsilcilerinin yani yetkili müdürlerinin e devlet şifreleri ile e devlet üzerinden yapılabilecektir.
Tebliğin abuk zubuk alelacele hazırlanan geçici 1 maddesine göre göre, 1 Aralık 2017 tarihi itibarıyla faaliyette olan (hesabına sanal postan paralar gelen ) firmaların kayıt ve bildirim süreleri (5. +6. Madde yükümlülükleri ) söz konusu tarihten itibaren 30 gün içerisinde yerine getirilir…denilmektedir. Bu tebliği 6563 sayılı kanunun ilgili 11 ve 16. maddelerine dayanılarak çıkartılmış olup, bildirim sürelerine uyulmaması halinde bu tebliğde olmamasına karşılık ilgili kanunda 5.000 TL den başlayıp 20.000 TL ye varan idari para cezaları kesilir denilmektedir. Tebliğde belirtilen ve tebliğin kaynağını teşkil eden 6563 sayılı kanunda bahsedilen işleri yapan vergi mükelleflerinin uygulamada dikkat etmeleri gereken hususlara değinmeye çalıştım. E ticaretle uğraşan mükelleflere ve Mali Müşavir Meslektaşlarıma faydalı olacağını umar saygılarımı sunarım. Müslüm ÜNVER Mali Müşavir & Bağımsız Denetçi