Çocuk işçi çalıştıran işverene 1.853 Lira para cezası (Cengiz TÜRK)

Çocuk işçi çalıştıran işverene 1.853 Lira para cezası (Cengiz TÜRK)

ÇOCUK  İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞVERENE 1.853.TL. PARA CEZASI.

 A.ÇALIŞTIRMA YAŞI VE ÇOCUKLARI ÇALIŞTIRMA YASAĞI.

4857 sayılı İş Kanunu gereğince, 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler ile 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işler, 14 yaşını bitirmiş ve ilköğretimini tamamlamış çocukların çalıştırılabilecekleri hafif işler ve çalışma koşullarına ilişkin usul ve esasları kanun ve yönetmelikle belirlenmiştir.

Çocuk işçi : 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiyi,

Genç işçi : 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiyi, ifade eder.

15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, 14 yaşını doldurmuş veilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler.

Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmelerinde ve çalıştırılabilecekleri işlerde güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel vepsikolojik gelişmeleri, kişisel yatkınlık ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuğun gördüğü iş onun okula gitmesine, meslekieğitiminin devamına engel olamaz, onun derslerini düzenli bir şekilde izlemesine zarar veremez.

18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler ile 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işler,14 yaşını bitirmiş ve ilk öğretiminitamamlamış çocukların çalıştırılabilecekleri hafif işler, 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerinhangi çeşit işlerde çalıştırılabilecekleri ve çalışma koşulları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından  çıkarılan bir yönetmelikle belirlenmiştir.

B.ÇALIŞMA SÜRELERİ VE ARA DİNLENME SÜRELERİ

Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde 7 ve haftada 35 saatten fazla olamaz. Ancak, 15 yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde 8 ve haftada 40 saate kadar artırılabilir.

Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde 2 saat ve haftada 10 saat olabilir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri yukarıda belirtilen süreleri aşamaz.

2 saatten fazla 4 saatten az süren işlerde 30 dakika, 4 saatten 7,5 saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında  1 saat olmak üzere ara dinlenmesi verilmesi zorunludur.

C.GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİNDEN SAYILAN HALLER

4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesine göre çalışma süresinden sayılan hallerin yanısıra;



  1. a) İşverenin vermesi gereken eğitimlerde geçen süreler,


  2. b) İşverenin işyeri dışında gönderdiği kurslar ve toplantılarda geçen süreler ile yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen mesleki eğitim programlarında geçen süreler,


  3. c) Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından çalışan çocuk ve gençler ile ilgili olarak düzenlenen konferans, kongre, komisyon ve benzeri toplantılara temsilci olarak katılmaları nedeniyle işlerine devam edemedikleri süreler,çalışma süresinden sayılır.




D.TATİL VE YILLIK İZİN HAKLARI.

 D.1.Hafta Tatili

Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz 40 saatten az olamaz. Ayrıca hafta tatili ücreti bir iş karşılığı olmaksızın ödenir.

D.2.Ulusal Bayram ve Genel Tatil

Çocuk ve genç işçiler, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ayrıca bugünlere ilişkin ücretler bir iş karşılığı olmaksızın ödenir.

D.3.Yıllık Ücretli İznin Kullandırılması

Çocuk ve genç işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Yıllık ücretli iznin kesintisiz kullandırılması esastır. Ancak, yararına olduğu durumlarda çocuk ve genç işçinin isteği üzerine en fazla ikiye bölünerek kullandırılabilir.

Okula veya eğitime devam eden çocuk ve genç işçilere yıllık ücretli izinleri okulların tatil olduğu, kursa ve diğer eğitim programlarına devam edilmediği dönemlerde verilir.

E.ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİ ÇALIŞTIRAMAYACAK İŞVERENLER

Çocuk ve genç işçileri;



  1. a) Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giyen,


  2. b) Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş olan,işveren veya işveren vekilleri çalıştıramazlar.




F.ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERE ÇALIŞTIRMA YAPTIRILABİLECEK İŞLER.

 F.1.Çocuk İşçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif İşler.

 Düşme ve yaralanma tehlikesi olabilecek şekilde çalışmayı gerektirecek olanlar hariç meyve, sebze, çiçek toplama işleri,



  1. Kümes hayvanları besiciliğinde yardımcı işler ve ipek böcekçiliği işleri,


  2. Esnaf ve sanatkarların yanında satış işleri,


  3. Büro hizmetlerine yardımcı işler,


  4. Gazete, dergi ya da yazılı matbuatın dağıtımı ve satımı işleri (yük taşıma ve istifleme hariç),


  5. Fırın, pastane, manav, büfe ve içkisiz lokantalarda komi ve satış elemanı olarak yapılan işler,


  6. Satış eşyalarına etiket yapıştırma ve elle paketleme işleri,


  7. Kütüphane, fuar, panayır ve sergi yerlerinde yardımcı işler (yük taşıma ve istifleme hariç),


  8. Spor tesislerinde yardımcı işler,


  9. Çiçek satışı, düzenlenmesi işleri.




F.2.Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler.



  1. Meyve ve sebze konserveciliği, sirke, turşu, salça, reçel, marmelat, meyve ve sebze suları imalatı işleri,


  2. Meyve ve sebze kurutmacılığı ve işlenmesi işleri,


  3. Helva, bulama, ağda, pekmez imalatı işleri,


  4. Kasaplarda yardımcı işler,


  5. Çay işlemesi işleri,


  6. Çeşitli kuru yemişlerin hazırlanması işleri,


  7. Küçükbaş hayvan besiciliğinde yardımcı işler,


  8. Süpürge ve fırça imalatı işleri,


  9. Elle yapılan ağaç oymacılığı, kemik, boynuz, kehribar, lüle taşı, Erzurum taşı ve diğer maddelerden süs eşyası, düğme, tarak, resim, ayna, çerçeve, cam ve emsali eşya imalatı işleri,


  10. Toptan ve perakende satış mağaza ve dükkanlarında satış, etiketleme ve paketleme işleri,


  11. Büro işyerlerinde büro işleri ve yardımcı işler,


  12. İlaçlama ve gübreleme hariç çiçek yetiştirme işleri,


  13. İçkili yerler ve aşçılık hizmetleri hariç olmak üzere hizmet sektöründeki işler,


  14. Diğer giyim eşyası, baston ve şemsiye imalatı işleri,


  15. Yiyecek maddelerinin imalatı ve çeşitli muamelelere tabi tutulması işleri,


  16. Yorgancılık, çadır, çuval, yelken ve benzeri eşyaların imalatı ve dokuma yapmaksızın diğer hazır eşya imalatı işleri,


  17. Sandık, kutu, fıçı ve benzeri ambalaj malzemeleri, mantar, saz ve kamıştan sepet ve benzeri eşya imalatı işleri,


  18. Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler hariç),


  19. El ilanı dağıtımı işleri,


  20. Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme imalathanelerinde üretime ilişkin işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler, ısıl işlem, renklendirme ve kimyasal işler hariç),


  21. Bitkisel ve hayvansal yağların üretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (karbon sülfür gibi parlayıcı veya tahriş edici çözücülerle yapılan prine veya benzeri yağlı maddelerin ekstrasyon yoluyla yağ üretimi işlerinde ekstrasyon kademeleri hariç),


  22. Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleriyle bunların döküntülerinin hallaç, tarak ve kolalama tezgahlarından ve boyama ile ilgili işlemlerden bölme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri,


  23. Balıkhane işleri,


  24. Şeker fabrikalarında üretime hazırlamaya yardımcı işler,


  25. Araçsız olarak 10 kg’dan fazla yük kaldırılmasını gerektirmeyen torbalama, fıçılama, istifleme ve benzeri işler,


  26. Su bazlı tutkal, jelatin ve kola imali işleri,


  27. Sandal, kayık ve emsali küçük deniz araçlarının imalatı ve tamiratı işleri (boya ve vernik işleri hariç).




F.3.16 Yaşını Doldurmuş Fakat 18 Yaşını Bitirmemiş Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler.



  1. Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası işleri ile boru, pota, künk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri.


  2. Kurutma ve yapıştırma işleri, kontrplak, kontratabla, yonga ağaçtan mamul suni tahta ve PVC yüzey kaplamalı suni tahta imali işleri ile emprenye işleri.


  3. Parafinden eşya imali işleri.


  4. Kuş ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklemesi, ayrılması ve bunlara benzer işler.


  5. Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri. (PVC’nin imali ve PVC’den mamül eşyaların yapımı hariç)


  6. Mensucattan hazır eşya imali işleri (Perde, ev tekstili, otomobil ürünleri ve benzerleri).


  7. Kağıt ve odun hamuru üretimi işleri.


  8. Selüloz üretimi işleri.


  9. Kağıt ve kağıt ürünlerinden yapılan her türlü eşya ve malzemenin imali işleri.


  10. Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik fabrikalarındaki işler.


  11. Her türlü mürekkep ve mürekkep ihtiva eden malzeme imali işleri. 




G.ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİ ÇALIŞTIRMA YASAKLARI.

G.1.Yer ve su altında çalıştırma yasağı.

Maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında

çalışılacak işlerde 18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılması yasaktır. 

G.2.Gece çalıştırma yasağı.

Sanayie ait işlerde 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin gece çalıştırılması yasaktır.

H.İŞ KANUNUNA GÖRE KESİLECEK PARA CEZASI. 

A ve G.1 ve G.2 maddelerine aykırı olarak çocuk ve genç işçi çalıştıran işverenlere ;

1.Çocukları çalıştırma yaşına ve çalıştırma yasağına aykırı davranmak.

2.Yer ve su altında çalıştırma yasağına uymamak.

3.Çocuk ve genç işçileri gece çalıştırmak veya ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmek.

fiillerinden dolayı İşverenler yukarda sayılan her bir fiil için kurum tarafından 2018 yılı için 1.853. lira para cezasıyla cezalandırılırlar.

Cengiz TÜRK

SMMM-SPK Lisanslı Bağımsız Denetçi