ÇİFTÇİLERDEN SİGORTA PRİM TEVKİFATI

ÇİFTÇİLERDEN SİGORTA PRİM TEVKİFATI

Çiftçilerden sigorta primi tevkifatı

SGK tarafından 5510 s.K.m.4/1-b-4 hükmü kapsamında sigortalı olarak tescil edilmiş olanların prim borçlarını, sattıkları tarımsal ürün bedellerinden borç tutarını geçmemek şartıyla ve prim borçlarına mahsuben kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla, RG'nin 1 Mart günlü nüshasında, Kanunun m.88/12 hükmü ile SSİY,m.108/5 hükmüne dayanılarak hazırlanan, prim tevkifatında geriye dönük kayıt ve tescil imkânını da kaldıran 'Tarımsal Faaliyette Bulunanların Prim Borçlarının Sattıkları Tarımsal Ürün Bedellerinden Kesinti Yapılmak Suretiyle Tahsil Edilmesine Dair Tebliğ' yayınlanmış bulunmaktadır. Bu vesileyle bugün 'çiftçilerden sigorta primi tevkifatı' uygulamasından sözetmek istiyorum.

Sözü edilen tebliğe göre, 'tarımsal faaliyet', kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde veya kamuya mahsus mahallerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yoluyla yahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünleri elde edilmesi ve/veya bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından muhafazası, taşınması veya pazarlanmasıdır. 'Çiftçiler' yani 'tarımsal faaliyette bulunanlar' ise 5510 sayılı Kanun, m.4/1-b-4 hükmü kapsamında sigortalı sayılanlardır. 'Prim borcu' da tarımsal faaliyette bulunanların ödemekle yükümlü oldukları ve süresi içinde ödenmeyen primlerinin ödeme tarihindeki toplam tutarıdır.

Tarımsal faaliyette bulunanlardan satın aldıkları ürün bedelleri üzerinden kesinti yapmakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişiler: a) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamuya ait ticari işletmeler, b) Kamu iktisadi teşebbüsleri, c) Sair kurumlar (kooperatif, birlik ve diğer kurumlar), ç) Ticaret şirketleri, d) İş ortaklıkları, e) Dernekler, f) Vakıflar, g) Dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, ğ) Zirai kazançlarını, bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler, h) Gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı.

Belirtilen kesinti yapmakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişiler, tarımsal faaliyette bulunanlardan satın aldıkları ürün bedelleri üzerinden prim borçlarına mahsuben ve borç tutarını geçmemek şartıyla %2 oranında kesinti yapmak zorundadırlar. Kesinti oranı, geçiş döneminde, yani 01.01.2014 tarihine kadar %1 olarak uygulanır. Kesinti yapmakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından, tarımsal faaliyette bulunanlara ürün bedeline mahsuben veya hesaben yapılan ödeme ile avans verilmesi halinde, bu ödemelerden herhangi bir kesinti yapılmaz. Verilen avansın veya hesabın kapatılması sırasında ürün bedelinin tamamı üzerinden borç tutarını geçmemek şartıyla %2 oranında kesinti yapılır. Ürün alımı sırasında kesinti yapmak zorunda olan gerçek ve tüzel kişiler, sözkonusu satın alma işlemleri nedeniyle düzenlemek zorunda oldukları belgelere, tarımsal faaliyette bulunanların adı ve soyadını, ürün bedelini, kesinti tutarını, kesinti tarihini ve T.C. kimlik numarasını kaydetmek zorundadırlar.

Belge veya bilgileri elektronik ortamda göndermekle zorunlu tutulan gerçek ve tüzel kişilerin bir ay içinde yaptıkları kesintilere ilişkin kesinti bildirim listelerini Kurumca sağlanacak elektronik altyapıdan yararlanmak suretiyle ve Kurumca belirlenen şekilde takip eden ayın son iş gününe kadar Kuruma göndermeleri gerekmektedir. Tarımsal faaliyette bulunanlardan satın aldıkları ürün bedelleri üzerinden kesinti yapmakla yükümlü tutulan gerçek ve tüzel kişilerin, muhtasar beyanname yönünden bağlı oldukları vergi dairelerinin değişmesi halinde, kesinti bildirimlerini bu değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren yeni vergi dairelerinin bulunduğu yerlerdeki sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine vermeleri ve durumu kayıtlı oldukları eski sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine bildirmeleri gerekmektedir. Yine vergi sicil numaralarının değişmesi halinde de, bu değişikliği bağlı bulundukları sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine bildirmeleri gerekmektedir.

Kesinti yapmakla yükümlü olan gerçek ve tüzel kişiler, ay içinde yaptıkları kesinti tutarlarını, kesintinin yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Kurum hesaplarına intikal ettirirler. Kesinti tutarlarının bankaya yatırıldığına ilişkin dekontlara kesinti yapanın T.C. kimlik No./vergi kimlik No., adı-soyadı/unvanı, Kesinti Bildirim Listesi sıra No., kesintinin dönemi (ay/yıl) ve toplam kesinti tutarının kaydedilmesi zorunludur.

Ayrıca ve kısaca belirteyim ki, yeni tarımsal faaliyet prim tevkifatı uygulamasında geriye dönük kayıt-tescil imkânının kaldırılması olumsuzluğu yeniden gözden geçirilmelidir.

TAHSİN SINAV

YENİ ŞAFAK