ÇALIŞTIKÇA EMEKLİ AYLIĞI DÜŞER Mİ?Son günlerde en çok sorulan sorularda biri de çalıştıkça emekli aylığı düşer mi?
Bu konuda herkes kendince bazı tezler öne sürüyor,düşen ,düşmeyen,çalışma ,çalışmama,kısmi çalış,5 gün çalış,1 gün çalış ,şu kadar öde,planlama yap diyene kadar.
Örnek:
İşçi Mehmet 2000 öncesi işe girmiş 3 yıl yaşa takılmış,3 yıl sonra emekli olacak.
a.)Öncelikle 1999 öncesi gösterge esasına göre kısmi maaşı belirlenecektir(Bu kısım artık hiç değişmeyecek.Mevcut yasa da böyle diyor.)
b.)2000 ile 2008/Eylül kazançlarına göre bu işçinin GH göre güncellenmiş OYK göre ortalama günlük kazançx30=OAK buluruz.Kısmileştirme yaparız.Bulduğumuz bu rakamda değişmeyecektir.
c.)2008/Ekim sonrası kazançlar her yıl belirlenen GH göre emekliliğin olacağı tarihe kadar güncellenecektir.Burada sadece bu dönem de elde edilen kazançlar GH güncellendikçe OYK göre OAK hesaplanacaktır.İşte burada işi bilen kişi devreye girmesi suretiyle mukayese tablosu yapılması gerekecektir.
Çalışmaya devam etmeniz halinde ABO değişmeler ortaya çıkacaktır.2000 öncesi için 240 güne göre +1 puan,Kadının/Erkeğin yaşına göre 50/55 +1 puan ile ABO değişecektir.
2000 ila 2008/Ekim için ise 360 güne göre ABO %2 artış,9000 günü aşarsa %1,5 ABO artış olacaktır.
2008/Ekim sonrası da 360 bölünmek suretiyle %2 artışla ABO devam eder.
Bunun yanında Askerliği de borçlanır,ABO etkisine bakılır.
Çalıştıkça emekli aylığı artar mı artmaz mı konusu Sosyal Güvenlikte Teknik İşlemdir.
DÖNEM VE ÇALIŞMA STATÜLERİNE GÖRE AYLIK BAĞLAMA ORANLARI |
|
8/9/1999 ÖNCESİ |
8/9/1999-1/10/2008 |
1/10/2008 SONRASI |
SSK |
4/a |
YAŞLILIK |
– Gösterge Tablosu: % 60. Ancak kadın ise 50 erkek ise 55 yaştan sonraki her fazla yaş ve 5000 günden her fazla 240 gün için 1 puan artırım. 5000 günden az her 240 gün için 1 puan indirim.- Üst Gösterge Tablosu:% 50 ila % 59-Üst Sınır: % 85 |
-İlk 10 yılın (3600 gün) her yılı için % 3,5.- Sonraki 15 yılın (5400 gün) her yılı için % 2.- 25 yıldan (9000 gün) sonraki her yıl için % 1,5. |
– Her çalışma yılı (360 gün) için % 2.- 1/10/2008 tarihinden önce işe girenlerin ilk 10 yılın (3600) her yılı (360 gün) için % 3.
Üst Sınır: % 90 |
Yukarıdaki tablo da özeti anlatılmıştır.
İşçi Mehmet tüm sigortalılık süresince SPEK matrahlarına bakılarak uzman gözüyle emeklilik planlaması yapılması gerekir.
Planlanmayan emekli aylığı ileride hayal kırıklığına da yer bırakabilir.
Bazen işten çıkarılmış yada çalışmayacak üst düzey yöneticiler yıllarca tavandan prim ödedikleri için son 3,5 yıllık süreyi aşmadan 4/b statüsünden isteğe bağlı prim ödeyerek emekli maaşını artırmaya yolunu arar iken sorguladıkları yıllara göre ne kadar 4/b prim ödeyeceğiz,her yıl için ileride bağlanacak emekli maaşı tahmini ne kadar olacak,yatırmazsam ne kadar olacak diyerek matematiksel hesaplar yapıyorlar.
Bu işlemlerde maaş bağlama esasına hakim olmak gerekiyor.
Bazı matematiksel değerler sabit kalsa bazıları her yıl değişime uğruyor.
Ezbere değil işi bilenle yola çıkmanız halinde ileride alacağınız emekli aylığınız çalıştıkça,isteğe bağlı ödedikçe artıp azaldığına soyut değil somut karar vereceksiniz.
Sözde değil özde bu işi bilen Sosyal Güvenlik Müşavirine danışın derim,ödediğiniz para havaya gitmez,alacağınız hizmetle cebinize para girer.
Vedat İLKİ[email protected]