Aynı anda hem BAG–KUR’lu hem SSK'lı olunur mu?

2011'deki değişiklik sonrası kişinin hem işveren tarafından SSK’ya hem de kendisi tarafından Bağ–Kur’a prim ödenmesi mümkün hale geldi. Bunu yapanlar daha yüksek emekli aylığı alabiliyor.

Çalışma hayatının geldiği nokta ve çalışma biçimlerindeki değişiklikler nedeniyle sosyal güvenlik sisteminde de bazı değişikliklerin yapılması gerekliliği söz konusu oldu. Klasik çalışma biçiminden farklı olan gündelikçiler, taksi ve dolmuş şoförleri, turizm rehberleri için farklı sigortalılık yöntemleri hayata geçirildi. Diğer yandan farklı sigortalılık biçimleri yanında sigortalılık statüleri arasında geçişler ve çakışmalar da söz konusu olmaya başladı. Y ve R kuşağı gençler anne ve babaları gibi tek bir işte çalışarak emekli olmayı tercih etmiyorlar.

Hareketli yaşam

Çok daha hareketli bir yaşamı ve çalışma hayatını benimseyen, yeniliklere açık olan bu genç jenerasyon, aynı anda birden çok iş yapabildiği gibi bunların bir bölümü işçi, bir bölümü girişimci statüsünde olabiliyor. Örneğin bir şirkette sigortalı olarak çalışırken diğer yandan arkadaşları ile kurduğu bir yazılım şirketinde bir aplikasyon için kodlama dili yazabiliyor veya ortağı olduğu bir reklam ajansında fikirler üretebiliyor. Bu ve bunun gibi durumlar düşünülerek 2011 yılında bir değişikliğe gidildi ve aynı anda birden çok statüde sigortalılık mümkün hale geldi. Bu durum bu nitelikte çalışması olan kişilerin prim günlerinin ve prime esas kazançlarının, dolayısıyla emekli aylıklarının artması anlamına geliyor.

ÖNCEDEN TEKLİK ESASTI

2011 yılında yapılan değişiklik öncesi aynı anda hem işçi, hem memur, ya da hem işçi, hem patron olunamıyordu. Ancak özellikle part – time çalışmanın yaygınlaşması ve Bağ – Kur sigortalılığının kapsamının genişlemesi ile birden çok statüde sigortalı olunması durumları çoğalmaya başladı. Bu durum sigortalılık çakışması olarak ifade edilen sorunun çokça karşılaşılmasına neden oldu. Çakışma halinde hangi sigortalılık statüsünün geçerli olacağının ve prim ödenmesinin mümkün hale gelmesi için çalışmalar yapıldı.

Kendi şirketinden olamaz

Sigortalılık hallerinin çakışmasının yanında çok sık karşılaşılan bir diğer durum ise SSK’lı olarak emekli olmanın avantajından dolayı kişilerin kendilerini kendi şirketinden SSK’lı olarak göstermeleridir. Bu durumda kişi hem Bağ – Kur’a, hem SSK’ya prim ödemiş olsa bile Bağ – Kur’lu sayılır ve SSK’dan emekli olamaz.

Daha yüksek emekli aylığı

2011 yılında yapılan değişiklik sonrası SSK ve Bağ – Kur çakışmalarında yani kişinin aynı anda hem bir işverene bağlı olarak bir şirkette çalışması, hem de mesai saatleri dışında kendi adına açtığı büfede çalışması halinde hem işveren tarafından SSK’ya, hem de kendisi tarafından Bağ – Kur’a prim ödenmesi mümkün hale geldi. Bu durumda kişi SSK’lı sayılıyor. Bu durumun kişiye katkısı ise emekli aylığının yüksek olması oluyor. Hem prim günleri, hem de ödediği miktarı artan kişinin emekli aylığı da yükseliyor.

Prim ödemeye devam edebilir

Kendi şirketi olan veya Bağ – Kur’lu olmayı gerektirecek şekilde şirket ortaklığı bulunan bir kişi, başka bir işveren yanında işe girip çalışmaya başlarsa otomatik olarak Bağ – Kur’luluğu sonlandırılıyor ve bu kişi adına SSK’ya tabi olarak prim ödenmeye başlanıyor. Diğer yandan kişi isterse dilekçe vererek Bağ – Kur’a tabi prim ödemeye devam edebiliyor.

Yargıtay Destekliyor

Yargıtay geçtiğimiz ay içerisinde verdiği bir kararında SGK’nın bu yöntemin İş Hukuku açısından da sorun oluşturmadığına karar verdi. Mesai saatleri dışında çalışan kişinin işyerindeki düzeni aksatmamak ve performans düşüklüğüne neden olmamak kaydıyla işten çıkartılamayacağını vurguladı.

Memur sayılıyorlar

Aynı anda devlet memuru olan ve 657 sayılı kanunun izin verdiği bir işte çalışan kişi, hem SSK’ya, hem emekli sandığına prim ödese de memur olarak sigortalı kabul ediliyor. SSK – Bağ – Kur çakışmasında SSK’nın, Emekli Sandığı ile SSK ve Bağ – Kur çakışmasında ise Emekli Sandığı'nın önceliği var.

Okan Güray Bülbül

AKŞAM