Arsa (Kat) karşılığı inşaat işlerinde örnek maliyetleme (Cengiz Türk)

Arsa (Kat) karşılığı inşaat işlerinde örnek maliyetleme (Cengiz Türk)

ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE ÖRNEK MALİYETLEME

İnşaat Taahhüt ve Onarım İşleri yapan şirketin arsa karşılığı arsa sahibine daire vererek inşaat yapmaktadır.İşletmenin maliyetleri aşağıdaki gibidir.Arsa sahibine 2 daire 2 iş yeri arsa karşılığı verilecektir.

150.İMM HS.arsa olmadığı

730 G.Ü.M HS.hiç bir gider olmadığı

720.DİG HS. =850.000 TL

730.GÜG HS=150.000 TL. Olan işletmenin kat karşılığı inşaat maliyetlerinin hesaplanma yöntemi şu şekildedir.

 

1.ARSA MALİYETİNİN KAYDI 

 

Şirket arsayı nazım hesaplarda emsal veya noter bedeliyle kaydetmeli.

-----------------------  /--------------------

900 Teslim alınan arsalar hs.  ?????

950 Arsa teslim edenler hs. ????????

---------------------  / -------------------------

 

150 hs.arsa olmadığı ve 730 G.Ü.M. olmadığı varsayılarak İnşaat üretim maliyeti (arsa hariç) şöyle hesaplanacaktır;

 

İnşaat Üretim Maliyeti= Önceki Dönem Maliyeti+Dönem Maliyetleri ( DİMM+DİG+GÜG)

 

= 850.000+150.000

 

= 1.000.000

İnşaat Üretim Miktarı (daire)= 130 m2 X 9 daire=   1.170 m2

 

İnşaat Üretim Miktarı( işyeri)= 150 m2 X 2 işyeri=     300 m2

 

Toplam İnşaat Miktarı                                         =  1.470 m2

 

Birim İnşaat Maliyeti= 1.000.000/ 1.470=  680,27 / m2

 

Arsa sahibi X’E Verilecek Daire ve İşyerlerinin Maliyeti

Daireler alanı = 2 daire X 100 m2 = 260 m2

 

İşyerleri alanı =2 işyeri X1 50 m2   = 300 m2

 

Toplam                                           560 m2

 

Arsa Maliyeti= X’e verilecek alanların alanı X Birim Maliyet

Daire maliyeti         260 m2            X 680,27 / m  = 176.870,20

İşyeri maliyeti           300 m2               X 680,27 / m  = 204.081

 

Toplam Maliyet          560m2  X 680,27 / m2  = 380.951,20 tl.

 

Gerçek kişilere ait arsalar için Katma Değer Vergisi hesaplanmaz.

 

Arsa maliyeti muhasebe kaydı:

------------------------------        /  -----------------------------------

150 İ.M.M.HS.      380.951

336 DİĞER BORÇLAR HS.         380.951

336,01 X arsa sahibi

------------------------------        /  -----------------------------------

 

------------------------------        /  -----------------------------------

710 D.İ.M.M.HS.        380.951

150 İ.M.M.HS.      380.951

------------------------------        /  -----------------------------------

 

Nazım hesapları ters çevirip kapatmak.

-----------------------  /--------------------

950 Arsa teslim edenler hs. ????????

 

900 Teslim alınan arsalar hs.  ?????

---------------------  / -------------------------

 

2.İNŞAAT MALİYETİNİN BULUNMASI VE KAYDI

 

İşletmeye kalan inşaat işlerinin maliyeti şöyle olacaktır.

 

İnşaat Üretim Maliyeti= Önceki Dönem Maliyeti+Dönem Maliyetleri ( DİMM+DİG+GÜG)

 

= 850.000+150.000

 

= 1.000.000

 

Arsa Payı Hariç İşletmeye Kalan Yerler Maliyeti= Toplam Maliyet- Arsa Sahibine Verilen Yer Mal.

1.000.000-380.951= 619.049

Arsa Payı Dahil İşletmeye Kalan Yer Maliyeti= 619.049 + 380.951= 1.000.000

 

İnşaat işletmesine arsa (kat) karşılığı yapılan inşaat işinden 6  daire kalmıştır.

Daire alanı (m2 ) = 6 daire X 130 m2 = 780 m2

 

Birim (m2 ) inşaat maliyeti = İnşaat maliyeti / İnşaat alanı

= 1.000.000 / 780 m2=1.282,05 / m2

 

1 Daire maliyeti = Daire alanı X Birim fiyatı

= 130 m2X1.282,05 / m2 = 166.666,50

Toplam daire maliyeti= 166.666,50 X 6  daire = 999.999 (1 milyon yazalım)

 

İnşaat tamamlandıktan sonra yapılacak kayıtlar şöyle olacaktır;

 

------------------------------        /  -----------------------------------

151 Yar.mamul ve üret.hs.    1.380.951

 

711 D.İ.M.M.YANS.HS.                  1.280.951

711,01.  ???? gid.   850,000

711,02.arsa malyt. 380.951

721 İŞÇ.GİD.YANS.HS.                   150.000

------------------------------        /  -----------------------------------

------------------------------        /  -----------------------------------

711 D.İ.M.M.YANS.HS.                  1.230.951

711,01.  ???? gid.   850,000

711,02.arsa malyt. 380.951

721 İŞÇ.GİD.YANS.HS.                   150.000

 

710 D.İ.M.M.HD.                        1.280.951

710,01.  ???? gid.   850,000

710,02.arsa malyt. 380.951

720.D.İŞÇİLİK GD.HS                      150.000

------------------------------        /  -----------------------------------

 

3.TAMAMLANAN İNŞAATLARIN STOKLARA ALNMASI:

------------------------------        /  -----------------------------------

152 MAMULLER HS.                          .    1.380.951

152.01.Arsa karşılığı verilen gayri menkl.

01.Daireler. 176.870,20

02.İşyerleri. 204.081

152.02.İşletmeye kalan gayri menkl.

01.Daireler. 1.000.000

151 Yar.mamul ve üret.hs.    .    1.380.951

------------------------------        /  -----------------------------------

4.ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNİN TESLİMİ

 

Teslimlerde arsa sahibiyle anlaşmaya kalmak üzere kdv yi kim öderse ödesin kesin kez teslimlerin durumuna göre kdv hesaplanır.

V.U.K. 267 MADDE ye göre toplan satışlar için % 5 emsal bedel  hesaplanıp matraha ilave edilir.Bu hesaplama sadece kdv’nin hesplanması içindir.

 

DAİRELER 150m2 kadar kdv % 1

İŞYERLERİ 150m2 ve üzeri % 18 dir.

 

DAİRELERİN MALİYETİ.

 

Arsa sahibi X’e teslim edilecek işyeri ve daireler için fatura düzenlenecektir. Daireler 150 m2  altında olduğunda uygulanacak KDV oranı %1’dir. Daireler için düzenlenecek fatura tutarı şöyle belirlenecektir;

 

Dairelerin inşaat maliyeti                             176.870,20

 

Toplam Maliyet                                             176.870,20

 

Emsal Bedeli (%5)     (176.870,20X %5)         8.843,51

 

Katma Değer Vergisi Matrahı                           185.713,71

 

Katma Değer Vergisi (%1)                            1.857,14

 

 

İŞYERLERİN MALİYETİ.

 

Arsa sahibi X’e teslim edilecek işyeri için düzenlenecek faturada uygulanacak KDV oranı %18’dir.

İşyerleri için düzenlenecek fatura tutarı şöyle belirlenecektir;

 

İşyerleri inşaat maliyeti                          204.081

 

Toplam Maliyet                                       204.081

 

Emsal Bedeli (%5)    (204.081X %5)       10.204

 

Katma Değer Vergisi Matrahı                   214.285,10

 

Katma Değer Vergisi (%18)                         38.571,31

 

Bu bilgilere göre düzenlenecek fatura toplam tutarı şu şekilde olacaktır.

 

Daire Maliyeti                    176.870,20

 

İşyeri Maliyeti                     204.081

 

TOPLAM MALİYET              380.951,20

 

Katma Değer Vergisi

 

% 1 KDV                       10.204

 

% 18 KDV                      38.571,31

 

TOPLAM                         48.775,31

 

Arsa (kat) karşılığı inşaat işi yapan işletme arsa payı karşılığı bağımsız yerleri, gayrimenkulleri teslim

ettiğinde   yapacağı   kayıt  şöyle   olacaktır;   (  inşaat   işletmesi   sözleşme   gereği   arsa   karşılığında Arsa sahibi X’e teslim 2 daire ve 2 işyeri teslimi yapmıştır.)

 

Arsa sahibine arsaların teslimi

------------------------------        /  -----------------------------------

120 ALICILAR      429.726,51

veya

136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS.       429.726,51

336,01 X arsa sahibi. 429.726,51

 

600.Yurt içi satışlar                 380.951,20

600.01.Arsa karşılığı verilen gayri menkl.

01.Daireler. 176.870,20

02.İşyerleri. 204.081

391 HESP.KDV.HS.              48.775,31

391.01. % 1 KDV       10.204

391,02. % 18 KDV    38.571,31

------------------------------        /  -----------------------------------

 

Arsa sahibine arsaların maliyeti

------------------------------        /  -----------------------------------

620  Satılan mamüllerin maliyeti hs.    380.951,20

620.01.Arsa karşılığı verilen gayri menkl.

01.Daireler. 176.870,20

02.İşyerleri. 204.081

 

152 MAMULLER HS.           380.951,20

152.01.Arsa karşılığı verilen gayri menkl.

01.Daireler. 176.870,20

02.İşyerleri. 204.081

------------------------------        /  -----------------------------------

Hesapların Kapatılması

 

Katma Değer Vergisinin sözleşme gereği arsa sahibinden tahsil edilmesi durumunda yapılacak kayıt

şöyle olacaktır;

 

------------------------------        /  -----------------------------------

102 BANKALAR                            48.775,31

336 DİĞER BORÇLAR HS.         380.951,20

336,01 X arsa sahibi

 

136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS.       429.726,51

136,01 X arsa sahibi. 429.726,51

------------------------------        /  -----------------------------------

 

İNŞAAT YAPAN İŞLETMENİN GAYRİMENKULLERİN SATIŞI 

 

1dairenin birim maliyeti= 1.000.000 / 6 = 166.667

İşletme  200.000 tl + kdv yebanka tarafından tahsil edilerek  satmış olsun

 

------------------------------        /  -----------------------------------

102 BANKALAR                 1.212.000

600.Yurt içi satışlar                 1.200.000

600.01. 01.Daireler. 1.200.000

391 HESP.KDV.HS.                  12.000

391.01. % 1 KDV     12.000

------------------------------        /  -----------------------------------

Arsa sahibine arsaların maliyeti

------------------------------        /  -----------------------------------

620  Satılan mamüllerin maliyeti hs.      1.000.000

620.01.işletmeye ait  gayri menkl. 1.000.000

01.Daireler. 1.000.000

 

152 MAMULLER HS.                         1.000.000

152.02.İşletmeye kalan gayri menkl.

01.Daireler. 1.000.000

------------------------------        /  -----------------------------------

5.DÖNEM SONU KARI

 

Aradaki yansıtma hesapları bilerek yapılmadı.

------------------------------        /  -----------------------------------

690 DÖN.KAR VEYA ZARARI   200.000

590 DÖNEM KARI                        200.000

------------------------------        /  -----------------------------------

 

 

Cengiz TÜRK

SMMM-SPK Lisanslı Bağımsız Denetçi.