Amortismana Tabi İktisadi Kıymet Satışlarında Muhasebe Kaydı İçin Bir Öneri

Amortismana Tabi İktisadi Kıymet Satışlarında Muhasebe Kaydı İçin Bir Öneri

AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ KIYMET SATIŞLARINDA MUHASEBE KAYDI İÇİN BİR ÖNERİ (Hasan Taslakçı)

İşletmelerin amortismana tabi demirbaş ve sabit kıymet mahiyetindeki İktisadi kıymetlerini satmaları durumunda KDV beyannamesi doldurulurken o satışlara ait KDV’nin, KDV Beyannamesinde  ‘’İlave Edilecek KDV ‘’ satırında mı,  yoksa matrahı ile birlikte Diğer Mal ve Hizmet Satışları gibi “Tevkifat uygulanmayan işlemler”  bölümünde mi gösterileceği tartışma konusu idi. Fakat Maliye Bakanlığı öteden beri amortismana tabi  iktisadi kıymet satışlarının işletmenin diğer mal ve hizmet satışlarından farklı olmadığını, dolayısıyla iktisadi kıymet satışlarının da diğer mal ve hizmet satışları gibi KDV Beyannamesinin “Tevkifat uygulanmayan işlemler” bölümünde gösterilmesini , bunun aksi olarak iktisadi kıymet satışına ait KDV nin “ilave edilecek KDV “ satırında gösterilmesi gibi bir  uygulamanın olamayacağını çeşitli tarihlerde verdiği özelgelerle açıklamıştı.

Ancak bu durum , KDV Beyannamesinin kümülatif toplamlarıyla, Gelir Tablosu arasında farklılığa yol açmış, zaman zaman vergi daireleri mükelleflerden bu yönde izahat istemiştir. Bu nedenle Maliye Bakanlığı uygulamada kolaylık sağlanması açısından, 10.06.2015 tarihli ve 66 No.lu Katma değer Vergisi Sirkülerinde; ,

            ATİK (Amortismana Tabi İktisadi Kıymet) Satışları

            Mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymet satışları 1 no.lu KDV beyannamesinin "Matrah" kulakçığının "Diğer İşlemler" tablosunda "503" kodlu "Amortismana tabi sabit kıymet (taşınmaz, taşıt araçları, demirbaş, makine ve teçhizat vb.) satışları" satırında beyan edilecektir.

            Bu satışlar nedeniyle hesaplanan KDV'nin 1 no.lu KDV beyannamesinin "Matrah" kulakçığındaki "İlave edilecek KDV" satırına yazılmak suretiyle beyanı mümkün değildir."

Açıklamasını getirmiştir.

Artık KDV Beyannamesinin kümülatif toplamlarıyla, Gelir Tablosu arasında farklılık varsa ,bu durumun Amortismana tabi iktisadi kıymet satışından kaynaklandığı beyanname üzerinde anlaşılmaktadır.

Peki bu işlemin muhasebe kaydı nasıl yapılacaktır? Bunun için bir örnek vermek gerekirse;

Aktifte, 100.000.-TL ye kayıtlı Makinenin Birikmiş amortismanı 60.000.-Tl dir. Bu kıymet 80.000.-TL+%18 KDV li satılmıştır. Satış Bedeli Bankaya yatırılmıştır.

Benim önerim aşağıdaki şekildedir:

----------------------                         ---------------------

102 BANKALAR                      94,400,-

600 YURT İÇİ SATIŞLAR                                       80.000,-

600.02 İk.Kıy.Satışları

391 HESAPLANAN KDV                                           14.400,-

---------------------                                      --------------------

Bu kaydı yapıp KDV beyannamesini ve bs formunu doldurduktan sonra;

---------------------                                      -------------------

600 YURT İÇİ SATIŞLAR               80.000.-

600.02 İk.Kıy.Satışları

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR                                  60.000.-

253 TESİS MAK.VE CİHAZLAR                                       100.000.-

679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GEL VE KAR.                         40.000.-

---------------------                                      --------------------

Bu kaydı da yaparız ve böylece hem KDV beyannamemizle Gelir Tablomuz birlikte mutabakat sağlarlar hem de bs formumuzu rahatlıkla doldurma imkanımız doğar. 600.02 hesap kapatıldığı için bir sorun yaratmaz.

Tatbikatta , yukarıdaki ikinci madde deki 600 hesap yerine 623 Hesapta  kullanılmaktadır. Böyle yapıldığında,  gelir tablosunda  600 hesap olarak iktisadi kıymetin satışı kadar satışlarda,  aynı tutar kadarda 623 hesap olarak satışların maliyetinde bir fazlalık gösterilmiş olacaktır. 623 hesabın gelir tablosunda gösterilmesinin  ,  brüt karımızın yüzde olarak daha az görünmesine  ve ayrıca gerçek satışımızın gelir tablosuna yansımamasına  yol açacağı unutulmamalıdır.

Ayrıca,  3065 sayılı yasanın 17-4/r maddesi gereğince kısmi istisnaya girecek olan  iştirak hisseleri ve gayrimenkul satışları için  ise yeni açılan 503 No.lu satır kullanılmayacak, kısmi istisnalar bölümünde bulunan 220.No.lu satır kullanılacaktır.

Hasan Taslakçı

SMMM / Bağımsız Denetçi

ASMMM Odası Disiplin

Kurulu Başkanı