2018'de hangi Mükellefler E-Defter, E-Fatura ve E-Arşiv'e geçmek zorunda?

2018'de hangi Mükellefler E-Defter, E-Fatura ve E-Arşiv'e geçmek zorunda?

1 Ocak 2018 Tarihinde Hangi Mükellefler E-Defter, E-Fatura ve E-Arşiv uygulamasına geçmek zorunda?

Elektronik Defter;  “Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veya Türk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünü”  olarak tanımlanmaktadır.



Elektronik defterin yasal dayanağı, Vergi Usul Kanunu ve Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümlerinde yer almaktadır.



Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 242. maddesinin ikinci fıkrasında Maliye Bakanlığı; elektronik defter, belge ve kayıtların oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafaza ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili kılınmıştır.



6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanun’un 64. maddesinin üçüncü fıkrasında, fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’nca müştereken çıkarılan Tebliğle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.



Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’nın müştereken çıkardığı “Ticari Defterlere İlişkin Genel Tebliğ” ise 19.12.2012 tarih ve 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, tebliğin 23. maddesinde elektronik ortamda tutulacak defterler ile ilgili 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.



Son olarak 24.12.2013 tarihinde yayımlanan 2 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği ile başta elektronik defter beratının alınma süresi olmak üzere Elektronik Defter Genel Tebliğinde değişiklikler yapılmıştır.



421 ve 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında da kendilerine e- fatura düzenleme ve e- defter tutma zorunluluğu getirilen mükellefler açıklanmıştır.



Bu çerçevede;

Geçiş ŞartıGeçiş Zamanı




  • 31.12.2016 itibariyle brüt satış hasılatı 10.000.000 TL ve üzerinde gerçekleşmiş olan mükellefler








  • 1.1.2018 tarihinden itibaren,








  • 31.12.2017 itibariyle brüt satış hasılatı 10.000.000 TL ve üzerinde gerçekleşecek mükellefler








  • 1.1.2019 tarihinden itibaren,








  • 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) lisans alan mükellefler,








  • Lisans aldıkları tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren (2017 yılı içinde lisans alanlar 1.1.2018 tarihinden itibaren),




 



  • Lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa olması halindeisteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-fatura uygulamasına geçebileceklerdir.








  • Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükelleflerde,








  • Mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren (2017 yılı içinde mükellefiyet tesis ettirenler, 1.1.2018 tarihinden itibaren)








  • Özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde,








  • Özel hesap dönemine göre tespit edilecektir.




 

Örneğin: 1 Temmuz – 30 Haziran özel hesap dönemine tabi (B) Ltd. Şti. 30/6/2017 hesap dönemi sonu itibarıyla 10 Milyon TL brüt satış hasılatına ulaşmış bulunmaktadır. Bu durumda (B) Ltd. Şti.'nin, 30/6/2018 tarihine kadar (bu tarih dahil) gerekli başvuruları yapıp hazırlıklarını tamamlayarak, kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi (31/10/2017) izleyen özel hesap döneminin başlangıcı olan 1/7/2018 tarihinden itibaren elektronik defter tutmak ve e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır.




  • Elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilen mükelleflerden, tam bölünme, birleşme (devralma şeklinde birleşme ve yeni kuruluş şeklinde birleşme) veya tür (nev'i) değişikliğine gitmeleri halinde,




 




  • Devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme veya tür (nev'i) değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler de e-fatura uygulamasına geçmek ve elektronik defter tutmak zorundadır. Bu durumda uygulamalara geçme süresi hiçbir surette işlemin ticaret siciline tescil tarihini izleyen ayın başından itibaren 3 ayı geçemez.








  • İnternet Satışı Nedeniyle e-arşiv uygulamasına,








  • İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve brüt satış hasılatı 5.000.000 TL ve üzerinde olan mükelleflerden toplam brüt satışlarının sadece 1 TL’lık kısmını “internet satışı” şeklinde gerçekleştirseler dahi, ilgili hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-arşiv uygulamasına geçmek zorundadırlar. e-arşiv uygulamasına geçilebilmesi şartlarından birisi de e-fatura sistemine de dahil olma zorunluluğu olup, ayrıca bu e-arşiv firmalarının e-defter uygulamasına dahil olma zorunlulukları bulunmamaktadır. Bu mükelleflerin brüt satış hasılatı 10.000.000 TL’nı aştığı takdirde e-defter uygulamasına geçme zorunlulukları söz konusu olacaktır. İnternet üzerinden yaptıkları satışlarda münhasıran bilet, sigorta poliçesi, vb. fatura dışında belge düzenleyenlerin e-arşiv uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunmamaktadır.




Yukarıda açıklanan şartlara sahip mükelleflerin müracaattaki son süreyi ve işlem sürecini de dikkate alarak müracaatlarını unutmamaları önemli olup, aşağıdaki hususlara dikkat etmelerinde yarar var.





  1. Muhasebe yazılımlarının uygunluğunun kontrolü gerekmektedir.


  2. Mali Mühür (Tüzel Kişiler İçin) – Nitelikli Elektronik  Sertifika - İmzaları (Gerçek Kişiler İçin)  (http://mm.kamusm.gov.tr) alınmalıdır.


  3. E-Defter müracaat formu doldurulmalıdır ( Müracatlar sadece ve sadece elektronik ortamda yapılabilmektedir)  –(http://www.edefter.gov.tr/edefterbasvuru.html).


  4. Zaman Damgası formu doldurulmalıdır  (Bu zorunlu değildir.)   (https://zdportal.kamusm.gov.tr/bp/zd.go).




Mali Mühür ve/veya NES için bankaya harcı yatırılacak olup,  bu harca göre oluşturulan mühür ve NES Gelir idaresi Başkanlığı adına TÜBİTAK- BİLGEM Kamu Sertifikasyon Merkezi tarafından mükelleflere gönderilecektir  (Kamu Sertifikasyon Merkezi Tübitak Yerleşkesi P.K. 74, Gebze 41470 Kocaeli). Şubeler için ayrıca müracaata  gerek bulunmamaktadır.



Ayrıca, E-Defter kullanımı için Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kullanıma başlanabileceğine dair hiçbir onay mesajı gelmeyecek olup, mali mühür ve NES  alan mükellefler e-defter ana sayfasında (http://www.edefter.gov.tr/anasayfa.html) yer alan uygulama bölümünden sisteme girebilecekleri gibi kendi yazılımları üzerinden de işlem yapabilecekledir.



Abdullah TOLU

Yeminli Mali Müşavir

toluenymm.com